مهدی محمدی

مطالعه حاضر به منظور ارزیابی بوم شناختی جوامع نرم تن در سواحل صخره ای استان بوشهر, انجام شده است. نمونه برداری از زمستان 1388 تا تابستان 1389 و طی 3 فصل سرد, معتدل و گرم انجام شد. مجموعا چهار ایستگاه شامل بستر صخره ای دیلم - گناوه, بوشهر, دیر- کنگان و بستر صخره ای نایبند جهت نمونه برداری انتخاب شد. نمونه ها با استفاده از کوادرات 50×50 سانتی متر و کاردک فلزی برداشت گردیدند و پس از ارسال به آزمایشگاه با استفاده از کلیدهای شناسایی مورد بررسی و شناسایی قرار گرفتند. مجموعا 300 نمونه رسوب از ایستگاه های مورد نظر برداشت گردید. طی عملیات آزمایشگاهی در مجموع 41 گونه نرم تن متعلق به سه رده از شکم پایان با 65%, دو کفه ای ها با 31% و بسپاره صدفان (کیتون ها) با 4% کل موجودات مورد شناسایی قرار گرفتند. بیشترین تراکم به گونهPlanaxis sulcatus در فصل سرد و در منطقه دیلم - گناوه تعلق داشت و کمترین تراکم به گونه های Conus flavidus در فصل گرم, Thais savignyi در فصل سرد و معتدل و Chama pacifica در فصل معتدل و گرم از منطقه نایبند تعلق داشت. محاسبه شاخص های تنوع و غالبیت نشان داد که بیشترین تنوع گونه ای در ایستگاه های مورد بررسی به منطقه نایبند و در فصل معتدل با مقداری معادل 3.344 و کمترین مقدار آن به منطقه دیلم - گناوه در فصل گرم با میزانی معادل 0.617 تعلق داشت. نتایج مطالعه نشان داد که سواحل صخره ای دیلم تا کنگان دارای سطح آلودگی متوسط تا بالا هستند و ثبات اجتماعات نرم تنان به دلیل وجود تنش, پایین است. در حالی که منطقه نایبند که به لحاظ تنوع گونه ای یکی از مناطق منحصر به فرد است فاقد آلودگی بوده و اجتماعات کفزی آن از ثبات برخوردارند و تنوع تغذیه ای و زیستگاهی نیز در بین آنها از رقم بالایی برخوردار است.