محمد مدرسی

چکیده نظر به اهمیت روزافزون کاربرد و توسعه ریزجلبک ها به عنوان یکی از منابع اصلی و اقتصادی تولید لیپید برای استحصال سوخت زیستی و نیز تولید بتا کاروتن به عنوان مکمل غذایی، استفاده از روش های متابولومیکس برای شناسایی متابولیت ها و سایر ترکیبات می تواند نقش ارزشمندی در افزایش تولید آن ها ایفا نماید. از این رو آزمایشی به منظور بررسی تاثیر غلظت های مختلف هورمون های GA3 و ABA در محیط کشت گیلارد بر برخی صفات رشدی، فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی، متابولومیکس، بررسی های پپتیدومیکس و تصویربرداری الکترونی و تجزیه داده های متابولومیکس در بانک های اطلاعاتی مربوطه در گونه های ریزجلبک Dunaliella salina و Nannochloropsis salina انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل غلظت های مختلف هورمون GA3 (صفر (شاهد) ، 5/0، 5، 10 و 20 میلی گرم بر لیتر) و ABA (صفر (شاهد) ، 5/0، 10 و 20 میلی گرم بر لیتر) بود. صفات مورد اندازه گیری شامل میزان رشد، کلروفیل کل، بتاکاروتن، کاروتنوئید، زیست توده خشک، لیپید کل، مقدارGA3 و ABA درونی، درصد نیتروژن و کربن، پروتئین کل، اندازه سلول، تجزیه پروفایل متابولیت هایی مانند اسیدهای چرب، رنگدانه ها، کربوهیدرات ها، آمینواسیدها و پروتئین های 3-3-14 و HSP70 بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر غلظت های مختلف GA3 و ABA بر تمام صفات مورد مطالعه به جز بتاکاروتن و EPA در دو گونه ریزجلبک D. Salina و N. Salina در سطح آماری پنج درصد معنی دار شد. تیمارهای هورمونی اعمال شده بر روی ریزجلبک های D. salina و N. salina تاثیر افزایشی معنی داری بر روی اسیدهای چرب، پروتئین کل، کاروتنوئید، آمینواسیدها و پروتئین های 3-3-14 و HSP70 نشان داد. از بین تیمارهای اعمال شده بر روی ریزجلبک D. salina، غلظت 20 میلی گرم بر لیتر ABAتیمار برتر از لحاظ لیپید کل، کربوهیدرات، امگا-6 ، امگا-9، بتاکاروتن، پروتئین های 3-3-14 و HSP70 بود. در حالی که غلظت-های 5 و 20 میلی گرم بر لیتر GA3 در ریزجلبک N. salina به عنوان بهترین تیمارها از لحاظ افزایش مقادیر زیست توده خشک، لیپید کل، پروتئین HSP70، امگا-6 و امگا-3 مشخص گردیدند. همچنین نتایج بررسی های بیوانفورماتیکی و آنالیز شبکه نشان داد که ساختارهای سه بعدی پیش بینی شده، هم بیانی ژنی و برهم کنش پروتئین-پروتئین (PPI) در پروتئین HSP70 ریزجلبک نسبت به پروتئین 3-3-14 آن بیشتر بود.