محمد مدرسی

زمینه: شوری یکی از فاکتورهای اصلی محدودکننده رشد و بهرهوری گیاهان است، به همین دلیل یافتن گیاهانی که مقاوم به شوری باشند مانند کینوا بهعنوان یک راهکار مناسب در جهت بهرهوری از آبهای شور و منابع محدود آب در کشور است. برای مقابله با این مشکل، باید ارقامی مقاوم به تنش شوری مورد ارزیابی قرار. عالوه بربررسی ظرفیت ژنتیکی ارقام، مطالعۀ اثر فیتوهورمونهایی مانند سالیسیلیک اسید )SA )که یکی از برجستهترین نقشهای اسید سالیسیلیک در تحمل تنش گیاهان است، جایی که میتواند به عنوان یک مولکول سیگنالدهنده عمل کند ضروری است که مقاومت را القا میکند. هدف: مطالعه تاثیر اعمال تیمار اسید سالیسیلیک در کاهش اثر تنش شوری بر مراحل رشدی و واکنش شش رقم کینوا. روششناسی: پژوهش حاضر در سال زراعی 1400 در بخش خزانه پژوهشی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه خلیج فارس اجرا گردید. این آزمایش بصورت فاکتوریل روی 6 رقم کینوا و آبیاری با سه سطح آب شور)سطح بدون شوری، با آب پسماند)9.02=EC )دانشکده با غلظت 5 و 9 دسی زیمنس بر متر( و محلول پاشی با دو سطح اسید سالیسیلیک )0و 2 میلیموالر( در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. صفات مورفولوژیک شامل ارتفاع بوته،زاویه انشعاب ساقه، قطر ساقه، قطر گل آذین، طول و عرض گل آذین، وزن بوته، تعداد دانه در بوته، وزن گل آذین، وزن هزار دانه ، شاخص برداشت، طول و عرض برگ های باالیی، طول دمبرگ باالیی، طول و عرض برگ های پایین، طول دمبرگ پایین و صفات فیتوشیمیایی شامل میزان کلروفیل a، b و کل و کارتنوید، شاخص سطح برگ، شاخص سبزینگی و همچنین میزان محتوای نسبی آب و نشت الکترولیت اندازهگیری شدند. یافتهها: نتایج تجزیه واریانس برای صفات مورد بررسی نشان داد که اثرات رقم، شوری و سالیسیلیک اسید و همچنین اثرات برهمکنش برای بیشتر صفات اندازهگیری شده، معنیدار بود. با توجه به نتایج مقایسه میانگین، بیشترین وزن هزار دانه، مربوط به سطح شوری 9 دسی زیمنس یعنی آب پسماند)9.02=EC )با میانگین)2/71 و 2.07گرم( در ارقام 38 و 18بود. نتایج برهمکنش شوری و SA بر تعداد دانه در بوته و وزن هزار دانه کینوا نیز حاکی از این بود که بیشترین و کمترین وزن هزار دانه به ترتیب مربوط به غلظت 2 میلیموالر SA درسطح شوری5 دی زیمنس )5 دی زیمنس()2/11 گرم( و 0/38=r ** )غلظت 0 میلیموالر SA در سطح شوری9 دی زیمنس )1.61