مسعود مفرحی

سوختهای فسیلی رایجترین منابع انرژی در جهان محسوب میشوند. رشتد صتنعت و تکنولتوژی، افتزایش تقاضا برای مصرف انرژی، کاهش ذخایر سوختهای فسیلی و افزایش قیمت آنها منجر به مطرح شدن مسالهی یافتن سوخت جایگزین شد. سوخت زیستیها از جملته گزینته هتای مناستبی هستتند کته بته عنتوان ستوخت جایگزین پیشنهاد شدند. بیواتانول و بیودیزل رایجترین سوختهای زیستی هستتند کته در ایتن بتین بیت ودیزل بیشتر مورد توجه قرار گرفته شده است. تولید تجاری این سوخت از طریق واکنش ترانساستریفیکاستیون بتین تریگلیسیرید و الکل در حضور یک کاتالیست قلیایی همگن )مایع( انجام متی گیترد. محتدودیت هتای ناشتی از مصرف کاتالیستهای قلیایی همگن، منجر به بررسی، سنتز و استفاده از کاتالیستهای ناهمگن )جامد( شد. در این پژوهش، کاتالیستهای ناهمگن پایهدار K/SnO2 و K/SnO2-SBA-15 ستنتز و بته منظتور تولیتد بیودیزل از روغن گیاهی مورد استفاده و بررسی قرار گرفت. پایهی کاتالیستهای سنتز شتده خاصتیت استیدی د داشته و به منظور افزایش فعالیت و کارایی کاتالیست، پتاسیم )یک فلز فعال قلیایی( روی پایههتا نشتانده شتده است. همچنین اثر پارامترهای مختلف از قبیل میزان بارگذاری فلز روی پایهی کاتالیست، نسبت مولی الکل بته روغن، غلظت کاتالیست، دما و زمان واکنش بر بازدهی واکنش ترانساستریفیکاسیون در حضور این کاتالیستها بررسی شد. برای کاتالیست K/SnO2 ، نسبت 2:1 K:Sn = ، غلظت wt% 3 کاتالیست )بر مبنتای وزن روغتن(، دمای °C 65 ، نسبت مولی 12:1 الکل به روغن و مدت زمان 5 / 1 ساعت به عنوان شرایط بهینهی انجام واکنش ترانساستریفیکاسیون در نظر گرفته شد. بازدهی حاصل از انجام واکنش ترانساستریفیکاسیون در حضتور ایتن کاتالیست 97 % محاسبه شد. همچین ویژگیهای سوخت تولید شده در حضور این کاتالیستت از قبیتل چگتالی ، ویسکوزیته، عدد ستان و نقطهی فلش محاسبه شد. مقادیر محاسبه شده برای پارامترهای ذکر شتده مطتابق بتا مقادیر استاندارد گزارش شتده بتود. پایته ی کاتالیستت K/SnO2-SBA-15 ( SnO2-SBA-15 ( بته سته روش مختلف و با نسبتهای مولی مختلف 20 ، 5 Si/Sn = تهیه شده و مقادیر مختلفی از پتاسیم با پیش متاده هتای مختلف ) KOH ، K2CO3 ( روی پایههای سنتز شده بارگذاری شد. کارایی این کاتالیستت د ر شترایط مشتابه بتا کاتالیست K/SnO2 بسیار ناچیز )تقریبا کمتر از 10 درصد( بود. افزایش دما و زمان واکنش منج