مهدی رضایی

هدف: اقدامات غیراخلاقی حسابداری منجر به فروپاشی و رسوایی مالی بسیاری از شرکت های معتبر جهانی شده است و از انجا که این اقدامات غیراخلاقی تحت تاثیر اثربخش بودن کنترل های داخلی و ویژگی شخصیتی افراد می باشد، از همین رو هدف پژوهش حاضر ارزیابی کنترل های داخلی بر اساس چارچوب کوزو و تاثیر ویژگی های شخصیتی بر آن می باشد. پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و از نظر ماهیت پیمایشی است. این پژوهش به صورت مطالعه موردی بر روی شرکت پتروشیمی نوری در سال 1400 انجام شده است. روش: جمع اوری اطلاعات از طریق توزیع پرسشنامه بین کلیه مدیران شرکت پتروشیمی نوری در سال 1400 انجام شده است و در نهایت 102 پرسشنامه مبنای تحلیل ها قرار گرفته است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها پس از ارزیابی پایایی پرسش نامه از ازمون های اماری تی-تست و مقایسه میانگین ها استفاده شده است. یافته: یافته ها نشان داد که بر اساس نظرات پاسخ دهندگان این کنترل ها از نظر محیط کنترلی، ارزیابی ریسک، فعالیت های کنترلی، اطلاعات و ارتباطات و نظارت در شرکت پتروشیمی نوری به شکل مناسب عمل می کنند. همچنین نتایج نشان می دهد بین تیپ های 5 گانه شخصیت و دیدگاه مدیران نسبت به کنترل های داخلی رابطه وجود دارد رابطه مثبت و معناداری بین برونگرایی، سازگاری، مسئولیت پذیری و پذیرش تجربه جدید و دیدگاه مدیران در خصوص کنترل های داخلی وجود دارد و رابطه منفی و معناداری بین شخصیت عصبی و زودرنج و دیدگاه مدیران نسبت به کنترل های داخلی وجود دارد. همچنین رتبه بندی اجزای کنترل های داخلی بر اساس اصول 17 گانه کوزو به ترتیب از قوی ترین تا ضعیف ترین انجام شده است. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که کنترل های داخلی شرکت براساس أصول 17 گانه کوزو و 5 جنبه اصلی آن به طور موثر عمل می-کند. همچنین نتایج بدست آمده نشان داد که شرکت ها می بایست علاوه بر ارزیابی کنترل های داخلی خود در جذب نیروی انسانی به ابعاد شخصیتی افراد توجه نمایند. دانش افزایی: ایجاد شناخت نسبت به کنترل های داخلی شرکت پتروشیمی نوری به عنوان یکی از بزرگترین شرکتهای صنعت پتروشیمی کشور هم برای خود شرکت، کارکنان و انجمن حسابرسان داخلی و هم برای فعالین بازار سرمایه مهم است. همچنین این پژوهش و یافته-های آن در خصوص اثار ویژگی های شخصیتی بر دیدگاه افراد نسبت سیستم کنترل داخلی به عنوان موضوعی جدید پرداخته است. واژگان کلید