ماندانا زارعی

در سالهای اخیر اسفنج های دریایی بسیار مورد توجه قرار گرفته اند زیرا بیش از 04 % ترکیبات فعال بیولوژیک که تا کنون از موجودات دریایی جداسازی شده است، از اسفنج ها به دست آمده است. اسفنج ها میزبان گروه بزرگی از میکروارگانیسم ها بوده و بیش از 04 تا 04 درصد بیوماس اسفنجها را میکروارگانیسم های همزیست تشکیل می دهند. میکروارگانیسم های همزیست تولید کنندگان اصلی ترکیبات فعال زیستی اسفنج ها می باشند. این اولین بار است که باکتری همزیست اسفنج های دریایی با توانایی تولید بیوسورفاکتانت در ایران جداسازی شده و مورد شناسایی مولکولی قرار گرفته است. مهم ترین ویژگی بیوسورفاکتانت ها، سازگاری زیست محیطی آنها می باشد؛ چرا که این ترکیبات به راحتی در طبیعت تجزیه شده و سمیّت کمتری نسبت به سورفاکتانت های سنتزی دارند.همچنین میکروارگانیسمهای تولیدکنندهی بیوسورفکتانت قادرند برروی سوبستراهای ارزان قیمت مانند مواد زائد و دورریز کشاورزی رشد کرده وبیوسورفکتانت تولید نمایند. بیوسورفاکتانت ها در تصفیه زیستی خاکهای آلوده به Polychlorinated biphenyl Phenanthren و انواع فلزات سنگین نیز کارایی بالایی از خود نشان داده اند. ابتدا بافت هموژنیزهی اسفنج Haliclona simulans که با غواصی از اطراف جزیره خارکو به دست آمده بود، بر روی سه نوع محیط کشت ، مارین آگار، امرسون آگار) EA ( و CTAB آگار کشت داده شدند. در مرحله بعد به منظور غربالگری باکتریهای تولید کننده بیوسورفاکتانت، سویه های به دست آمده در مرحله قبل بر روی محیط کشت آگار زرده تخم مرغ )تست تولید لیپاز( و آگار خونی )تست همولیتیک( کشت شدند. سویه انتخاب شده به محیط کشت مایع )تولید( منتقل گردید وپس از 7 روز انکوبه سدن در دمای 34 درجه سانتیگراد، بیوسورفاکتانت آن استخراج گردید. به منظور بررسی کیفیت بیوسورفاکتانت به دست آمده تستهای مختلفی انجام شد که میتوان به Emulsification index, oil displacement test و تست آبگریزی سطح سلول اشاره نمود. همچنین پایداری بیورفکتانتهای بدست آمده در pH ، دما و غلظتهای مختلف Nacl مورد بررسی قرار گرفت. به منظور شناسایی مولکولی سویه منتخب از روش 16sr DNA استفاده گردید. از روش CTAB برای استخراج DNA باکتری استفاده شد. توالی پرایمر های مورد استفاده عبارت بودند از: AGAGTTTGATCMTGGCTCAG : Forward و TACGGYTACCTTGTTACGACTT : Reverse . با استفاده از