پرویز حاجیانی

بخش قابل ملاحظه ای از اقتصاد ایران وابسته به صادرات نفت و درآمدهای حاصل از آن می باشد. نفت سهم بالایی در تولید ناخالص ملی داشته و صادرات نفت منبع اصلی تامین ارز مورد نیاز جهت واردات کشور می باشد. از سوی دیگر، شرکت ها و صنایع مختلف موجود در بورس اوراق بهادار تهران بسته به اینکه از نفت و مشتقات وابسته به آن به عنوان داده یا ستاده تولید استفاده می نمایند از تغییرات قیمت نفت متاثر خواهند شد. در این بین صنایع فرآورده های به عنوان یکی از صنایع مهم موجود در بورس اوراق بهادار تهران، به شمار می رود. از این رو، با توجه به اهمیت بخش نفت در اقتصاد کشور و تأثیرپذیری بخشهای مختلف اقتصادی کشور از نوسانات قیمتی آن و همچنین اهمیت صنایع فرآورده های نفتی موجود در بورس اوراق بهادار تهران، در این پژوهش بر آن شدیم تا اثر نوسانات قیمت جهانی نفت را بر بازده سهام صنایع فرآورده های نفتی در بورس اوراق بهادار تهران بررسی نماییم. در این پژوهش داده ها به صورت ماهیانه برای دوره زمانی فروردین 1383 لغایت اسفند 1393 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج نشان می دهد که بررسی توابع عکس العمل آنی برای کشور ایران به عنوان صادر کننده ی نفت اثرات ناپایداری دارد. بطوریکه یک شوک قیمت نفتی بر بازده سهام فرآورده های نفتی تا سه دوره ماندگاری دارد و باعث تغییرات بازده سهام فرآورده های نفتی می شود و پس از گذشت این دوره تاثیرات آن به حدی ناچیز شده که قابل چشم پوشی است.