پرویز حاجیانی

زمینه: انرژی یکی از نهاده های ضروری تولید است و در توسعه اقتصادی کشورها نقش قابل توجهی دارد. شدت انرژی نیز یکی از شاخص های مهم برای بررسی چگونگی استفاده کشورها از انرژی است. مسلماً منابع انرژی نیز، مانند تمامی منابع طبیعی دیگر، روزی پایان خواهد پذیرفت و ازآنجایی که دیگر حتی تصور زندگی عادی انسان امروزی بدون استفاده از منابع انرژی ممکن نیست، برای این بحران باید چاره ای بیندیشیم و هم زمان با توسعه فنّاوری های نوین به سرمایه گذاری در روش های استفاده بهینه از انرژی و گسترش آن ها اقدام نماییم. هدف: در این مطالعه قصد داریم به بررسی رابطه بین متغیرهای اقتصادی و جمعیتی با شدت انرژی در ایران بپردازیم. متغیرهای اقتصادی و جمعیتی دارای شاخص های متعددی می باشند که در این مطالعه از ارزش افزوده صنعت و تولید ناخالص داخلی به عنوان شاخص های اقتصادی استفاده می شود و از شاخص کل جمعیت شهرنشین به عنوان یکی از شاخص های جمعیتی استفاده می شود. ضمناً رابطه بین شدت انرژی و قیمت انرژی نیز بررسی می شود. نتایج این مطالعه دولت و سیاست گذاران را در راستای برنامه ریزی در افزایش کارایی انرژی راهنمایی می کند. روش شناسی: این مطالعه با روش خود توضیح با وقفه گسترده و با استفاده از دوره زمانی 1350 تا 1391 به تخمین الگو می پردازد. درروش خود توضیح با وقفه گسترده، رابطه بلندمدت بین متغیرها بررسی شده است همچنین با روش تصحیح خطا، رفتار کوتاه مدت متغیرها به مقادیر تعادلی بلندمدت آن ها مربوط شده است. نتیجه گیری: نتیجه برآورد رابطه بلندمدت نشان می دهد که یک رابطه منفی بین تولید ناخالص داخلی و شدت انرژی و یک رابطه مثبت بین قیمت و شدت انرژی وجود دارد. نتایج رابطه بلندمدت نشان می دهد که یک رابطه مثبت بین شدت انرژی و ارزش افزوده صنعت وجود دارد. در بلندمدت یک رابطه مثبت بین شدت انرژی و جمعیت وجود دارد. در بلندمدت ضریب تولید ناخالص داخلی، بیشترین تاثیر را روی شدت انرژی دارد. ضریب تصحیح خطای برداری، 80/0- است و نشان می دهد که در هر دوره 80 درصد خطای تعادل بلندمدت تعدیل می شود.