پرویز حاجیانی

زمینه: مطالعه حاضر به مقایسه معیارهای مختلف سنجش ریسک با استفاده از سهام شرکت های پتروشیمی حاضر در بازار بورس اوراق بهادار و بهینه سازی سبد سهام این شرکت ها می پردازد. هدف: هدف اصلی این پژوهش مقایسه کارایی معیارهای جدید اندازه گیری ریسک یعنی آنتروپی تجمعی و میانگین تفاوت جینی در برابر معیار سنتی واریانس (انحراف استاندارد) می باشد. از اهداف دیگر این پژوهش بهینه سازی سبد سهام شرکت های پتروشیمی و همچنین مقایسه میزان ریسک قیمت سهام در فواصل زمانی سالیانه (بلندمدت)، فصلی (میان مدت) و ماهانه (کوتاه مدت) می باشد. روش شناسی: در مطالعه حاضر از داده های 15 شرکت پتروشیمی بازار بورس در بازه زمانی 1/7/1392 تا 31/6/1398 استفاده می شود. در این پژوهش از مدل بهینه سازی سبد سهام مارکوویتز استفاده شده و برای حل مسئله بهینه سازی سبد سهام، چهار الگو با معیارهای واریانس، نیم واریانس، آنتروپی تجمعی و میانگین تفاوت جینی طراحی شده است که درنهایت کاراترین معیار سنجش ریسک و برترین الگوی بهینه سازی سبد سهام شرکت های پتروشیمی شناخته می شود. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان می دهد معیارهای آنتروپی تجمعی و میانگین تفاوت جینی یک رابطه خطی قوی با معیار انحراف استاندارد دارند و می توانند به عنوان معیارهای سنجش ریسک استفاده شوند. ریسک قیمت پایانی سهام شرکت های پتروشیمی در فاصله سالیانه کمتر از فواصل فصلی و ماهانه است. همچنین با حل مسئله بهینه سازی سبد سهام شرکت های پتروشیمی با استفاده از 4 الگوی بهینه سازی، الگوی میانگین-آنتروپی تجمعی در مقایسه با دیگر الگوهایی مقادیر بهتری برای توابع هدف مسئله بهینه سازی به دست آورده است. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش آنتروپی تجمعی به عنوان کاراترین معیار سنجش ریسک معرفی می شود. بنابراین سهامدارانی که قصد سرمایه گذاری در شرکت های پتروشیمی بازار بورس اوراق بهادار دارند می توانند سبد سهام خود را طبق الگوی میانگین-آنتروپی تجمعی بهینه سازی کنند و برای اینکه سبد سهام با ریسک کمتری داشته باشند می بایست استراتژی سرمایه گذاری بلندمدت را برای حضور در بازار بورس اوراق بهادار اتخاذ کنند.