پرویز حاجیانی

از مهم ترین اهداف هر دولت و کشوری رسیدن به پایداری و ثبات در زمینه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، مالی و سیاسی است. مطالعه حاضر اثر شوک های نفتی بر ریسک سیاسی، مالی و اقتصادی در اقتصاد ایران با استفاده از چارچوب مدل خود رگرسیون برداری ساختاری (SVAR) در بازه زمانی 1398:4-1379:1 را بررسی می کند. نتایج توابع واکنش آنی نشان می دهد که شوک مثبت قیمت نفت منجر به افزایش شاخص ریسک سیاسی در دوره ی کوتاه مدت شده است که مطابق انتظارات تئوریک بوده است. همچنین شوک مثبت تقاضای کل نفت واکنش مثبت شاخص ریسک را به دنبال داشته و منجر به کاهش ریسک شده است. متغیر مجازی تحریم بیشترین اثر را بر ریسک سیاسی ثبت کرده است. شوک مثبت عرضه و تقاضای کل نفت منجر به کاهش معنادار ریسک مالی شده است. ریسک اقتصادی نیز به مقدار ناچیزی به شوک تقاضای کل و شوک تحریم واکنش معنادار نشان می دهد که درنتیجه آن ریسک افزایش می یابد. نتایج تجزیه واریانس نشان میدهد از میان سه ریسک بیشترین تأثیرگذاری شوک های نفتی به ترتیب بر ریسک مالی، سیاسی و اقتصادی بوده است. ریسک مالی و اقتصادی بیشترین تأثیر خود را از شوک تقاضای کل داشته اند و ریسک سیاسی از شوک قیمت نفت داشته است.