رضا آذین

گرادیان ترکیب در مخازن هیدروکربنی به تغییرات تدریجی و پیوسته خواص فیزیکی و شیمیایی سیال مانند ترکیب اجزا، چگالی، گرانروی، نسبت گاز به نفت و مانند آن به عنوان تابعی از مکان، به خصوص نسبت به عمق اطلاق می شود. از اصلی ترین عوامل ایجاد این پدیده می توان به وجود گرادیان فشار و گرادیان دما (در راستای افقی یا عمودی) اشاره نمود. تغییرات خواص ترکیبات سیال اثر قابل توجهی بر محاسبات و مدیریت مخزن و همچنین طراحی فرایندهای پایین دستی دارد. با توجه به اهمیت موضوع کلیه مدلهای ترمودینامیکی در قالب دو گروه ترمودینامیک تعادلی و غیرتعادلی تقسیم بندی گردید. سپس بر اساس الگوریتم های موجود کنترل کیفیت نمونههای یک مخزن فوقعظیم گاز میعانی مورد ارزیابی قرار گرفت و نمونههای سیال معرف مخزن شناسایی گردیدند. پس از آن با استفاده از دادههای میدانی، شبیهسازی ترمودینامیکی انجام و روند گرادیان ترکیب در این مخزن مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که مد ل ترمودینامیکی همدما پیش بینی دقیق تری از تغییرات ترکیب اجزای مخزن مورد نظر را ارائه می دهد.