رضا آذین

مساله بهینه سازی مکان چاه های و تزریقی به گونه ای است که تولید نفت را به حداکثر رسانده و همچنین مخازن نفتی را از آسیب های احتمالی محافظت کند. این بهینه سازی معمولاً باهدف افزایش بهره وری، کاهش هزینه ها و کمک به بهره برداران در تصمیم گیری های مهم صورت می گیرد. در این مطالعه بهینه سازی مکان یابی چاه های نفتی و ارزیابی اقتصادی در فرآیند تزریق آب صورت گرفته است. در این راستا از سه الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات (PSO) و الگوریتم بهینه سازی ژنتیک (GA) و الگوریتم هیبرید ژنتیک (HGAPSO) و محاسبه سود خالص حال حاضر(NPV) انجام شده است. در این شبیه سازی انجام شده در 100 تکرار و تعداد ذره 50 استفاده شده است. نتایج شبیه سازی ها نشان می دهند که الگوریتم PSO دارای عملکرد بهتری نسبت به الگوریتم های GA و HGAPSO است و می تواند به عنوان روشی قوی و مؤثر برای بهینه سازی مکان یابی چاه ها و تعداد چاه های تولید و تزریق آب در فرآیند تزریق نفت مورداستفاده قرار گیرد. در حالتی که مکان 4 چاه تولیدی را می خواهیم بهینه کنیم، الگوریتم PSO 12%/124 سود بیشتری نسبت به تولید در حالت بهینه شدن مکان چاه به روش مرسوم داشته است. الگوریتم GA 12%/124 سود بیشتری نسبت به تولید در حالت حفر چاه به روش مرسوم داشته است. الگوریتم HGAPSO 45%/123 سود بیشتری نسبت به تولید در حالت بهینه شدن مکان چاه به روش مرسوم داشته است. در حالتی بهینه شدن مکان 2 چاه تزریقی ، نتایج شبیه سازی هریک از الگوریتم های PSO و GA و HGAPSO به ترتیب % 6/118 و % 58/118 و % 51/118 سود بیشتری نسبت به تولید در حالت بهینه شدن مکان چاه به روش مرسوم را نشان می دهد. در مخزن موردمطالعه الگوریتم PSO در حالتی که مکان 4 چاه تولیدی بهینه می شود تولید /7 نسبت به تولید در حالت بهینه شدن مکان چاه به روش مرسوم افزایش پیداکرده است. زمانی که مکان دو چاه تزریقی با الگوریتم PSO بهینه شده است نسبت به زمان حفر چاه تزریقی به روش مرسوم تولید /8 افزایش پیداکرده است.