رضا آذین

از جمله راهکار های کاهش اثرات زیست محیطی انتشار کربن دی اکسید و کاهش تغییرات آب و هوا توسعه فناوری جذب و ذخیره سازی کربن (CCS) در آبده های شور می باشد. قابلیت انحلال بالای گاز اسیدی در آب باعث می شود مقداری از گاز اسیدی به صورت گاز محلول وارد سیال مخزن شده که باعث افزایش ظرفیت ذخیره مخزن می شود. انحلال کربن دی اکسید باعث بالا رفتن چگالی آب در قسمت بالا می شود. آب سنگین به سمت پایین حرکت می کند و فرایند همرفت (جابجایی) را به دنبال دارد که باعث می شود کربن دی اکسید بیشتری در آب حل شود و ایمنی ذخیره سازی را افزایش می دهد. تغییرات چگالی بر اثر اختلاف دما و غلظت در محیط متخلخل، موجب تشکیل جریان های ناشی از اختلاف چگالی می شود. در این پژوهش، انحلال کربن دی اکسید و جابجایی طبیعی در یک مخزن آبده مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف اصلی در این جا بررسی اثر تغییر تخلخل و تراوایی و غیرهمسانگردی سیستم در فرایند انحلال و شروع جابجایی طبیعی، زمان شروود حداکثر و تغییر مقدار انحلال با زمان در حالت های مختلف مخزن آبده است. بر اساس همین هدف، شبیه سازی عددی اختلاط همرفتی در آبده همگن و در ادامه غیرهمسانگرد صورت گرفته و سه دوره مؤثر در زمان ذخیره سازی کربن دی اکسید درون آبده معرفی شده است. همچنین معیارهای مورد نیاز برای دقت شبکه بندی مناسب و مدل سازی صحیح اختلاط همرفتی کربن دی اکسیددر آبده بررسی شده است. نتایج نشان داده که تراوایی اثر قابل ملاحظه ای روی زمان شروع جابجایی و فرایند اختلاط همرفتی دارد، بنابراین باید به عنوان یکی از پارامتر های اصلی در انتخاب سایت ذخیره سازی در نظر گرفته شود.