سعید جامعی

پدیده انفجار زیر آب در دهه های گذشته از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده و تحقیقات زیادی در این زمینه در سراسر دنیا انجام شده و در حال انجام است. علت اهمیت این موضوع تأثیرات بسیار مخرب انفجار زیر آب بر سازههای دریایی است که گاهی این اثرات غیرقابلجبران خواهند بود. به همین علت مقاومسازی سازههای دریایی در برابر انفجار زیر آبی در دستور کار صنایع مرتبط قرار گرفته است. از جمله این سازهها شناورها هستند که در کلاسهای مختلف از جمله شناورهای تفریحی، مسافربری، باربری، تجاری، تحقیقاتی و نظامی مورداستفاده قرار میگیرند. شاید اثر پدیده انفجار در اکثر شناورها از اهمیت کمتری برخوردار باشند؛ اما در شناورها و سازههای دریایی نظامی اهمیت ویژهای پیدا میکنند. مهمترین اثرات انفجار زیر آبی توسط برخورد مینهای دریایی و اژدرها با سازه انجام میگیرد. به همین علت اهمیت درنظرگرفتن این اثرات بر سازه اهمیت ویژهای پیدا میکند و ما را وادار میکند که در طراحی، این پدیده را مدنظر قرار دهیم. در این پژوهش اثر یک انفجار زیر آبی در نزدیکی سازه که قسمتی از سینه یک شناور آلومینیومی است مورد بررسی قرار گرفته است. سپس با اعمال تغییراتی در سازه و افزایش فریم عرضی، Lبارهای طولی و ضخامت، سازه را در سه حالت مختلف مورد بررسی قرار میدهیم. به این دلیل که انجام آزمایشهای واقعی در این حوزه زمانبر، همراه با خطر و مهمتر از همه پرهزینه است. برای انجام این کار از نرمافزارهای تجاری که در این زمینه مورداستفاده قرار میگیرند استفاده میشود. یکی از قدرتمندترین این نرمافزارها آباکوس است که از روش اجزاء محدود در شبیهسازی انفجار استفاده میکند. بعد از انجام شبیهسازیها به این نتیجه میرسیم که افزایش فریم عرضی نسبت به Lبار طولی و ضخامت کف تأثیر بیشتری در افزایش مقاومت سازه خواهد داشت. در انتها با جابهجاکردن محل انفجار در راستای طولی، عرضی و ارتفاعی نتایج را با هم مورد بررسی و مقایسه قرار میدهیم.