علی خضری

هنر فراخوانی شخصیت ها از جمله مسائل مهمی است که مورد توجه شاعران معاصر عربی قرار گرفته و بازتاب بسیاری در آثارشان داشته است. محمود درویش از جمله شاعرانی است که در جای جای آثارش از این هنر بهره برده و سعی داشته اهداف خود را از این رهگذر بیان کند؛ چرا که خفقان سیاسی و اوضاع اجتماعی حاکم بر جامعه به او اجازه نمی دهد تا اهدافش را آشکار و واضح بیان نماید. یکی از ویژگی های موثر در اشعار محمود درویش فراخوانی شخصیت های مقاومت است. ما در این پژوهش با روشی توصیفی- تحلیلی در پی بررسی این نوع شخصیت های مقاومت در شعر شاعر هستیم. در واقع او در اشعارش توانسته است با بیانی غیر مستقیم فضای سیاسی و اجتماعی حاکم بر کشورش که آکنده از درد و رنج است را به تصویر بکشد و در این راستا با استفاده از هنر فراخوانی شخصیت های مقاومت همچون حضرت محمد(ص)، امام حسین(ع)، حضرت ایوب(ع) و ... ویژگی برجسته و ممتازی را به اشعارش ببخشد. یافته ها نشان می دهد که فراخوانی صورت گرفته در شعر محمود درویش یک فراخوانی هدفمند است که هدف شاعر بالا بردن حس اسلامی و ملی در میان مردم برای دفاع از آرمان های اسلامی و انسانی است.