علی خضری

با پیدایش جنبش­های فمنیستی در سده های نوزدهم و بیستم، زن و مشکلات او در مرکز توجه نویسندگان و ادیبان جهان قرار گرفت. هرچند بسیاری از ادیبان به گونه ای کلیشه وار و سطحی به بررسی زن و مسائل او پرداخته اند؛ اما در اندک آثاری از بزرگان این عرصه، شاهد پرداختن دقیق به مسائل این جنس هستیم. رجاء الصانع نویسندة پرآوازة عربستانی و زویا پیرزاد نویسندة ایرانی از جمله کسانی اند که در این زمینه توانسته­اند گوی سبقت را از دیگر بزرگان این میدان بربایند. این دو نویسنده، افزون ­بر پرداختن به زنان در آثار خود، به عنوان شخصیت­هایی اصلی و تأثیرگذار، به طرح مشکلات و مسائل آنان پرداخته­اند. پژوهش حاضر برآن است تا با روش توصیفی - تحلیلی، رمان «بنات الریاض» نوشتة رجاء الصانع و رمان «عادت می­کنیم» نوشتة زویا پیرزاد را واکاوی و بررسی نماید و نقدی فمنیستی از این دو رمان ارائه دهد. نتایج پژوهش نشان می­دهد که گرچه هر دو نویسنده محل زندگی، آداب و رسوم، زبان، فرهنگ و بخشی از تفکراتشان با یکدیگر تفاوت­هایی دارد؛ اما هر دو تحت تأثیر مکتب فکری فمنیسم، مباحث و مفاهیم مشترکی را در آثارشان بازتاب داده­اند؛ زنان در هر دو رمان، زنان آزاده­ایند که در برابر مردان و جامعة سنتی می­ایستند و از حقوق خویش دفاع می­کنند.