سیدحیدر فرع شیرازی

قرآن کریم به عنوان کتاب مقدس و راهنمای زندگی مسلمانان، از نظر بلاغت و فصاحت، به عنوان یکی از بزرگ ترین آثار ادبی و الهی شناخته می شود. این کتاب با بهره گیری از ساختارهای زبانی و بیانی متنوع، پیام های خداوند را به مخاطبان خود منتقل می کند. پژوهش حاضر به بررسی سبک شناسانه آیات مرتبط با معجزه های درخواستی کافران از پیامبران پرداخته و تلاش می کند تا با تحلیل دقیق این آیات از دیدگاه های صرفی، نحوی، بلاغی و ایدئولوژیک، به شناخت عمیق تری از پیام و معنای نهفته در این آیات دست یابد. در این راستا ابتدا مفاهیم کلیدی مرتبط با معجزات و نوع درخواست های کفار در قرآن مورد ارزیابی قرار گرفته و سپس با استفاده از روش های مختلف زبان شناسی و بلاغی، ساختارها و الگوهای صرفی و نحوی این آیات تحلیل شده است تا نحوۀ تأثیرگذاری این ساختارها بر معنی و پیام آیات روشن گردد. در جنبۀ بلاغی، تکنیک های بیانی، تشبیه ها، استعاره ها و سایر آرایه های ادبی که در آیات به کار رفته اند، مورد کاوش قرار گرفته و نقش آن ها در تقویت پیام های الهی تحلیل شده اند. در نهایت، از بعد ایدئولوژیک، تلاش شده است تا انعکاس اندیشه های مختلف در این آیات به روشنی تبیین شوند. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با تمرکز بر آیات اعجاز، بررسی می کند که چگونه این کتاب با استفاده از ساختارهای زبانی نظیر تکرار، تأکید و فرم ویژه به درخواست ها و اعتراضات پاسخ داده است. نتایج نشان می دهد که قرآن از این ابزارهای بلاغی نه تنها برای رد ادعاهای کفار، بلکه برای تقویت باورهای مؤمنان و انتقال مفاهیم الهی مثل توحید، نبوت و معاد بهره می گیرد. به طور خاص تحلیل نشان می دهد که در آیه های منتخب، استفاده از زبان و بلاغت به شیوه ای هنرمندانه موجب تأثیرگذاری عمیق بر مخاطبان و ایجاد تأمل در مفاهیم کلام الهی می شود.