محمد مدرسی

زمینه: تولید لاین های خالص بوسیله القاء آندروژنز یک راه حل امیدبخش و جایگزین برای برنامه های به نژادی کلاسیک می باشد. این تکنولوژی در گوجه فرنگی به توسعه و به نژادی روش ها نیازمند است. هدف: مطالعه حاضر شامل بررسی امکان تولید پینه هاپلویید از کشت دانه گرده گوجه فرنگی (آندروژنز غیر مستقیم) و هم چنین تولید گیاه هاپلویید مضاعف آن در دو رقم گوجه فرنگی در شرایط کشت درون شیشه ای است. روش‏شناسی: در مرحله اول کشت گیاه مادری گوجه فرنگی از طریق بذر های دو رقم 4129 و 8320 انجام شده و محیط کشت مناسب آن بررسی شد. سپس نمونه های غنچه گل ها در مراحل مختلف رشدی گرفته شده و به آزمایشگاه برده شد و جهت سترون سازی نمونه ها، گل ها را با آب جاری، شست وشو داده و سپس برای تست آلودگی به مدت 5 ، 10 و 15 دقیقه در محلول 25 و 50 درصد هیپوکلریت سدیم با آب مقطر سترون شده تقسیم شدند. آزمایش به صورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح کاملا تصادفی نامتعادل اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل رقم تجاری (4129 و 8320)، تیمار (غلظت 25 و 50 درصد هیپوکلریت سدیم در زمان های 5 و 10 دقیقه) و تعداد روز پس از کشت (6 و 12 روز) بود. در مرحله دوم ریز نمونه های سترون شده بساک ابتدا بر روی محیط کشت N&N کشت داده شدند. در این مرحله نیز آزمایش به صورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح کاملا تصادفی نامتعادل اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل رقم (4129، 8320)، تنظیم کننده رشد دی کلروفنوکسی استیک اسید (2,4-D)، بنزیل آدنین (BA)، ایندول استیک اسید (IAA) و تعداد روز پس از کشت (5، 10، 15، 20، 25 و 30) بود. در مرحله سوم اقدام به تولید گیاهان هاپلویید مضاعف در محیط کشت همراه با غلظت های مختلف کلشی سین و غلظت های متفاوت تنظیم کننده-های رشد IAA و BAشد. بدین جهت آزمایشی به صورت فاکتوریل چهار عاملی در قالب طرح کاملا تصادفی نامتعادل طراحی شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل رقم (4129، 8320)، غلظت کلشی سین (0 و 25 میلی گرم در لیتر)، تنظیم کننده رشد (IAA و BA) و تعداد روز پس از کشت (5، 10، 15، 20، 25 و 30) بود. یافته‏ها: در آزمایش اول مقایسه میانگین درصد ماده ضدعفونی کننده در زمان بر روند تغییرات درصد آلودگی محیط کشت حاکی از این بود تیمار 50 درصد ماده ضدعفونی کننده در 10 دقیقه با 43/15 درصد، کمترین آلودگی را نشان داد. نتایج مقایسه میانگین اثرات رقم و تعدا