Title
|
اندازه گيري كارايي انرژي و عوامل موثر بر ان در كشورهاي حوزه خليج فارس
|
Type
|
Thesis
|
Keywords
|
Energy efficiency - Data envelopment analysis - Tobit regression - Persian Gulf
|
Abstract
|
در دهه هاي اخير، دستيابي به رشد و توسعه اقتصادي پايدار از طريق ارتقاءكارايي مصرف انرژي و با حفظ محيط-زيست همواره يك چالش كليدي براي كشورهاي حوزه ي خليج فارس بوده است. هدف اصلي اين پژوهش، كاربرد دو مرحله اي رويكردهاي تحليل پوششي داده ها و رگرسيون توبيت جهت سنجش كارايي مصرف انرژي و عملكرد زيست محيطي كشورهاي حوزه ي خليج فارس طي سال هاي 2000-2014 مي باشد. در مرحله اول، با بهره گيري از روش تحليل پوششي داده ها و با در نظر گرفتن فرض بازده متغير نسبت به مقياس، شاخص هاي كارايي انرژي كل عوامل و محيط زيست محاسبه گرديدند. در مرحله دوم، با استفاده از روش رگرسيون توبيت، به سنجش رابطه متغيرهاي: توليد ناخالص داخلي سرانه، قيمت نفت، درجه ي صنعتي شدن، جمعيت، علم و فناوري و سرمايه گذاري مستقيم خارجي و درجه باز بودن تجاري بر كارايي انرژي محاسبه شده از مرحله قبل پرداخته شد. نتايج تحقيق در مرحله اول نشان داد كشورهاي عربستان سعودي و امارات متحده ي عربي به ترتيب داراي بيش ترين و كشورهاي عمان و ايران نيز داراي كم ترين ميزان ميانگين كارايي انرژي كل عوامل هستند. همچنين، در بحث كارايي زيست محيطي نيز كشورهاي امارات متحده ي عربي و قطر بهترين عملكرد و كشورهاي ايران و عراق ضعيف ترين عملكرد را داشتند. نتايج تخمين مدل رگرسيون توبيت نشان داد كه متغيرهاي توليد ناخالص داخلي سرانه، قيمت نفت، درجه ي صنعتي شدن و جمعيت با كارايي انرژي رابطه ي مستقيم و متغيرهاي نرخ استناد مقالات به عنوان جايگزين علم و فناوري و سرمايه گذاري مستقيم خارجي با كارايي انرژي رابطه ي معكوس دارند. همچنين متغير درجه باز بودن تجاري با كارايي انرژي رابطه ي معناداري ندارد. مطالعه نشان مي دهد كه كشور هاي حوزه خليج فارس داراي پتانسيل كاهش مصرف انرژي به ميزان 18 درصد بوده و مي توانند با بهبود بازده تجهيزات و ماشين الات و ناوگان حمل و نقل، توسعه ناوگان برقي و هيبريدي و مديريت قيمت انرژي و كاهش يارانه هاي انرژي و افزايش و تنوع درآمد ملي كارايي انرژي و كيفيت محيط زيست در كشورهاي شان را بهبود دهند.
|
Researchers
|
Parviz Hajiani (Primary advisor) , Ahmad Ghorbanpour (Advisor)
|