Title
|
بررسي عوامل موثر بر كاليبراسيون و آناليز سيستم هاي اسپكترومتري گاما در آشكارسازهاي ژرمانيوم با درجه خلوص بالا (HPGe) با استفاده از روش هاي تجربي و محاسباتي
|
Type
|
Thesis
|
Keywords
|
راندمان، آشكارساز ژرمانيوم با درجه خلوص بالا، ژئومتري، همزماني، چگالي نمونه، كاليبراسيون
|
Abstract
|
طيف سنجي پرتوهاي گاما، روشي كاربردي و مفيد براي اندازه گيري اكتيويته است. تفكيك پذيري بالاي طيف هاي آشكارسازهاي گاماي ژرمانيوم به طور معمول در زمينه هاي مختلف صنعت و پژوهش وارد شده است و مي توان آناليزهاي كمي و كيفي مواد راديواكتيو را با استفاده از آن انجام داد. هر آشكارساز اسپكترومتري گاما به دو نوع كاليبراسيون نياز دارد، كاليبراسيون انرژي و بازده. كاليبراسيون انرژي يك بار براي هر دستگاه انجام مي شود و به نوع نمونه و چشمه بستگي ندارد، ولي كاليبراسيون بازده كه براي آناليز كمي نمونه ها مورد نياز است، براي هر نمونه يا چشمه منحصر بفرد مي باشد. درصورتي كه هر تغيير شيميايي يا فيزيكي در نمونه اعم از چگالي، ارتفاع، ژئومتري و... ايجاد شود، اين كاليبراسيون بايد تغيير كند و كاليبره راندمان مناسب انجام شود. يك تكنيك كلي براي همه ي آناليزهاي كمي به اين گونه است كه براي انجام آناليز كمي طيف هاي گاما به نمونه هاي استانداردي براي رسم نمودار كاليبراسيون راندمان بصورت تجربي و به دقيق ترين حالت نياز است. با اين اوصاف، اين كار مي تواند دشوار باشد اگر حالات مختلفي وجود داشته باشد. نمونه هاي استاندارد در حالت كلي يا گران قيمتند يا حتي به دليل تركيب بعضي نمونه ها غيرقابل دسترسند. همچنين بسياري از نمونه هاي استاندارد به دليل نيمه عمر كوتاه بسياري از راديونوكليدها، احتياج به تمديد شدن دارند. همچنين دشواري ديگري كه در ترسيم نمودار كاليبراسيون راندمان با استفاده از نمونه هاي استاندارد وجود دارد اين است كه براي در نظر گرفتن خودجذبي بايد چگالي و تركيب نمونه استاندارد شناخته شده باشد، بنابراين تركيب و چگالي نمونه آناليزشده بايد شناخته شده باشد كه هميشه ممكن نيست.براي رفع اين مشكل امروزه كدهاي محاسباتي متعددي بصورت تجربي وجود دارد. يكي از دقيق ترين و قابل اطمينان ترين نرم افزارهاي محاسبه راندمان، كد ANGLE مي باشد. اين نرم افزار بسيار دقيق، سريع و قابل اطمينان مي باشد. همچنين اطلاعات ورودي آن هم بسيار محدود است. دراين پايان نامه تاثير چند عامل را بر نمودار كاليبراسيون راندمان در يك آشكارساز HPGe مورد بررسي قرار داده ايم. نتايج حاصل از كار نشان مي دهد كه هرپارامتر يك حد تغييرات خاص دارد كه اگر تغييرات آن پارامتر درآن حدود باشد آنگاه ميتوان كه از نمودارهاي كاليبراسيون يكسان استفاده كرد.
|
Researchers
|
Rouhollah (Kouroush) Gheisari (Primary advisor) , Mehdi Soltani (Primary advisor)
|