Title
|
تبيين معيارهاي مؤثر بر تجربة حضور شهروندان و ارتقاي سلامت رواني آنها
در محيط هاي تفرجگاهي طبيعي شهر تبريز
|
Type
|
Article
|
Keywords
|
محيط هاي طبيعي، تجربة حضور، ذهن آگاهي، تحليل عاملي تأييدي، تبريز
|
Abstract
|
بسياري از پژوهش هاي حوزة سلامت روان نشان مي دهند حالت ذهني انسان به ميزان زيادي فاقد آگاهي است؛ به اي ن معنا
كه انسان ها بيشتر اوقات يا غرق در خاطرات گذشته اند يا دربارة آينده رؤياپردازي مي كنند و كمتر از حضور در زمان حال
لذت مي برند. روان شناسان علوم محيطي با تلفيق چند مفهوم كليدي ازجمله تأكيد بر تجربة حضور، لذت از زندگ ي در زمان
مطر » ذهن آگاه ي « حال و نقشي كه اين موضوع در ارتقاي سلامت رواني شهروندان دارد، مفهوم جدي دي را با عنوان
كرده اند. هدف اصلي پژوهش حاضر، تبيين معيارهايي است كه از احساس و زبان شهروندان دربارة تجربه، لذت حضور و
ذهن آگاهي در محيط هاي تفرجگاهي استاراش شده است. در راستاي اهداف تعري شده، از مراجعان به دو فضاي
تفرجگاهي طبيعي ايل گولي و عون بن علي تبريز نمونه گيري و مصاحبة هدفمند انجام و با تحليل محتواي كيفي، كدهاي لازم
استاراش شد. اين كدها در ادامه به 6 مقولة اصلي )معيار( و 30 زيرمقوله )زيرمعيار( تبديل شدند. صحت مدل استاراش شده
با تكنيك تحليل عاملي تأييدي آزموده شد. در انتها با بهره مندي از آراي خبرگان در حوزة شهرسا زي و طراحي محيطي و
استفاده از تكنيك تحليل سلسله مراتبي، معيارها و زيرمعيارهاي مدل وزن بندي شد. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد احساس
آرامش در محيط طبيعي، مؤثرترين معيار به منظور القاي حس ذهن آگاهي و تجربة لذت باش از حضور در اين فضاست؛ در
حالي كه معيارهاي زيبايي طبيعت، صميميت، عظمت و شكوه، سرزندگي و درنهايت معنويت و امكان كش محيط در
رتبه هاي بعدي اهميت قرار دارند. گفتني است معيارها و زيرمعيارهاي استاراش شده از مدل ذهن آگاهي در محيط هاي طبيعي،
گذشته از كاربرد براي ارزيابي كيفيت ديگر محيط هاي طبيعي و مصنوع، به برنامه ريزان، طراحان و مجريان مناظر طبيعي در
ارتقاي طر هاي پيشنهادي و اجرايي منا ظر طبيعي كمك شاياني مي كنند.
|
Researchers
|
mojtaba arasteh (First researcher) , Ehsan Heidarzadeh (Second researcher)
|