Research Info

Home \تداعی معانی در معارف بهاءولد ...
Title تداعي معاني در معارف بهاءولد و رابطۀ آن با بلاغت
Type Thesis
Keywords بهاءولد، تداعي معاني، معارف، بلاغت، اصطلاحات ادبي.
Abstract اصطلاح «تداعي معاني» تركيب هم آميزي اضافي مركب و يكي از اعمال نفس است كه بدان تصوّر يك معني، معني ديگر را به خاطر مي آورد. اين گونه برمي آيد كه برخي نفسانيات با پيوند هاي ويژه شان چنان پيوستگي به هم پيدا مي كنند كه هرگاه يكي از آن ها در صحنۀ وجدان نمايان گردد، بي درنگ ديگر آن را حاضر مي سازد، رويداد ذهني و دروني انسان تداعي معاني ناميده مي شود. تداعي معاني پيرو عواملي چون مجاورت، هم آوايي يا هم معنايي، مشابهت و تضاد معنايي و پيوند هم نشيني و جانشيني است. زبان تداعي ادبي دور از زبان روان شناسي نيست. در اين پژوهش برخورد كلمات، عبارات و تصاوير بر پايه «تشابه»، «مجاورت» و «تضاد» برّرسي شده است. معارف بهاءولد داراي نثر ادبي بي همتا و منحصربه فرد است كه بيشتر به شعر و خيال پردازي هاي شاعرانه نزديكي دارد و آن از ضمير ناخودآگاه بهاءولد سرچشمه مي گيرد و مي توان از روزن تداعي معاني به فنون بلاغت به ويژه بديع لفظي و معنوي كه در نثر وي به كاررفته نگاهي داشت. فرايند تداعي معاني با بلاغت در اين كتاب پيوستگي فراوان دارد كه در اين باب براي شناخت بهتر زواياي پيوند بلاغت و تداعي معاني تعمّق گرديده است. اين پژوهش بر پايۀ سه قانون اصلي و بنيادين تداعي معاني؛ يعني قانون هاي مشابهت، مجاورت و مغايرت استوار است و بر مبناي كتاب دوجلدي معارف بهاءولد به تصحيح بديع الزمان فروزانفر، به انجام رسيده است و تداعي كه در آن ها از برجستگي ويژۀ برخوردار است مورد تحليل و برّرسي قرار گرفت. اين پژوهش نشان مي دهد كه تداعي معاني در معارف بيشتر متكي اصل مشابهت و مجاورت است. بر پايۀ مشابهت برخي از صنايع بديعي مانند: جناس، سجع، واج آرايي، تلميح، تمثيل، تشبيه و بر اساس اصل مجاورت؛ صناعات چون مراعات النظير، تنسيق الصفات، و لف ونشر و در اصل مغايرت؛ پارادوكس، حس آميزي و اغراق مورد بررسي قرار گرفته است، از ميان اينها تلميح و تمثيل آرايه هاي موردعلاقه نويسنده است، چنانچه ذهن بهاءولد مأنوس با قرآن است هر موضوع و مطلبي را كه طرح مي كند سخنش به سوي آيه و داستاني كشانده مي شود و آن را به عنوان شاهد مثال مي آورد، در آرايۀ تمثيل به دليل داشتن ذهن تمثيل پرداز، براي اثبات موضوعات خويش از اين شيوه استفاده نموده است، در اين پايان نامه با كمك نمودار و جدول، نشان داده شده است كه از اين آرايه ها در چه مواردي استفاده گرديده و چه
Researchers ahmad jaweed veghar (Student) , Naser Jaberi (Primary advisor) , Zohreh Mallaki (Advisor)