|
Title
|
شگردهاي زباني و معنايي حافظ با اسامي غلامان و كنيزان در ساخت ايهام تناسب
|
|
Type
|
Article
|
|
Keywords
|
ايهام تناسب، ايهام تبادر، شعر حافظ، غلام، كنيز.
|
|
Abstract
|
مي توان شعر حافظ را از نظر به كارگيري ظرفيت ها و كاركردهاي هنري، بلاغي و معنايي زبان، پيچيده ترين و رازآميزترين شعر در زبان فارسي دانست. او در اين زمينه تا جايي پيش مي رود كه براي دريافت و درك دنياي فكري و انديشگاني سخنش، از كنار هيچ جزئي از اجزاي سخنش بي تأمل و درنگ نمي توان گذشت. چه؛ وي، زيركانه و رندانه و آگاهانه، از تمام ظرايف و ظرفيت هاي زبان، براي ظهور انديشه ها و ترسيم جهان بيني خويش استفاده كرده و با تردستي تمام از آن ها سود جسته است. ازجمله اين امكانات زباني، اسامي نوعي غلامان و كنيزان در دوره هاي مختلف تاريخي ايران است كه به دلايل متفاوت به آن ها داده مي شده است. به دليل به كارگيري همين شگردهاي زباني است كه شعر حافظ، همواره از طرف پژوهشگران ادبي، از زاويه هاي گوناگون مورد مطالعه و بررسي قرارگرفته است. از طرفي نيز، ازآنجاكه مهم ترين ويژگي سبكي و هنري حافظ، استفاده اعجاب انگيز او از ايهام و انواع آن و به ويژه ايهام تناسب است، محققان و شعرشناسان بسياري كوشيده اند تا با استخراج شواهد ايهام و انواع آن در شعر او، لايه هاي متفاوت معنايي و رمزوارگي زباني هنر او را نشان داده و شگفتي هاي روابط منشوري واژگان در شعر او را آشكار نمايند. در اين پژوهش، كوشش شده است تا با روش اسنادي و تحليلي، كاربردهاي هنري اسامي نوعي غلامان و كنيزان در ساخت ايهام تناسب و ايهام تبادر در شعر حافظ نشان داده شود. نتايج پژوهش نشان مي دهد كه حافظ، آگاهانه و رندانه، اسامي نوعي غلامان و كنيزان را در بستري از ايهام تناسب و تبادر، به كار مي گيرد تا هم روابط منشوري و مهندسي شده واژگان شعر خويش را هنري تر سازد و هم انديشه هاي سياسي و اجتماعي خويش را با زباني غيرمستقيم و چندلايه به مخاطب منتقل نمايد.
|
|
Researchers
|
Hossein Salimi (First researcher)
|