Research Info

Home \معین التجار بوشهری و دست ...
Title معين التجار بوشهري و دست اندازي به اراضي شولستان (با تكيه بر اسناد نو يافتۀ طايفۀ بَكِش)
Type Article
Keywords شولستان معين التجار بوشهري مظفرالدين شاه قاجار انگليس صولت الدوله قشقايي
Abstract هدف: هدف از اين تحقيق بررسي نقش معين التجار بوشهري در تثبيت مالكيت خود به اراضي شولستان يا شهرستان ممسني است. روش/ رويكرد پژوهش: در اين تحقيق به روش تحليلي با استناد به منابع و اسناد كتابخانه اي و آرشيوي به توصيف و استنتاج موضوع پرداخته شده است. يافته ها و نتايج: يافته ها نشان مي دهد در عهد سلطنت مظفرالدين شاه تحت تاثير عوامل متعددي همچون نياز مالي حكومت قاجار، فقدان منابع مالي مناسب، ناسازگاري حكومت قاجارها با ايلات لُر ممسني، فساد اداري و مالي گسترده، و نفوذ افراد وابسته به بيگانگان در دربار حكومتي باعث شد كه اراضي شولستان به معين التجار بوشهري كه تحت حمايت انگليسي ها بود؛ واگذار گردد. معين التجار بنا به دلايلي كه در اين پژوهش آمده در كنار تجارت به زمين داري پرداخت كه قدرت و ثروت خويش را تحكيم بخشد. وي براي تثبيت مالكيت خويش بر اراضي شولستان يا شهرستان ممسني به سه عامل: محلي، فرا محلي و خارجي احتياج داشت. عامل اصلي تحقق اهداف معين التجار، ايجاد تفرقه بين خوانين و كدخدايان منطقه و تضعيف مقام كلانتري يا جايگاه مديريت ايلي و جيره خوار كردن آنها بود. وي با تكيه بر حمايت حكومت قاجار در جهت تامين منافع انگليس و دستيابي به نيات خويش، منطقه را با بحران مواجه كرد و حكومت قاجار براي حمايت از معين التجار بارها نيروي نظامي به شولستان گسيل داشت كه نتيجه اي جز شكست براي قدرت مركزي به وجود نياورد. بي ترديد مقاومت اهالي منطقه در برابر واگذاري اراضي به معين التجار باعث شد كه وي دست به تاكتيك جديدي براي سلطه بر اين سرزمين زند و براي حمايت نظامي تركان قشقايي مجبور مي شود بخشي از اراضي را به ايلخان قشقايي، صولت الدوله، اجاره دهد. نهايتاً در اواخر حكومت قاجار و اوايل حكومت پهلوي اول، خوانين بويراحمد به طرفداري از امامقلي خان رستم -كه از سران ايلات لر ممسني بوده است- به صحنه كشمكش هاي شولستان و جنگ با نيروهاي دولتي كشيده مي شوند كه جز قتل و غارت نتيجه اي نداشت.
Researchers Hamid Asadpour (First researcher) , aaref es'haghi (Second researcher)