Title
|
. بحران تركستان و فروپاشي مرزهاي شمال شرق ايران( 1298هجري- قمري 1880 ميلادي)
|
Type
|
Article
|
Keywords
|
تركستان
تركمن
آخال
مرزها
شمال شرق
تحولات
منطقه
|
Abstract
|
با بهره برداري از اغتشاشات و آشوب هاي قومي و مذهبي در تركستان تزار الكساندر دوم (1880-1855/م) آمال و آرزوهاي ترسيم شده از دوران بنيان گذار روسيه نوين پطركبير (1725-1682/م) در خصوص رسيدن به راههاي آزاد و تجاري اقيانوس هند را در دستورالعمل سياست خارجي روسيه قرارداد و با تحول در ساختارهاي فرهنگي و نظامي در وزارت امور خارجه و بهره برداري از نظريات انديشمندان و شرق شناسان روسي، سرزمين هاي وسيع و گسترده ي ماوراءالنهر و تركستان و سواحل سيحون و جيحون مورد بازخواني مجدد و شناسايي علمي و ميداني واقع گرديد. پس از تثبيت مرزهاي روسيه با ايران در نواحي ارس و قفقاز، اين بار توسعه و تثبيت سرزمين هاي موردنظر دولت روسيه در نواحي شمال شرقي ايران و افغانستان امروزي مدنظر سياست مداران روسي در قرار نامه مرزي آخال و آمباله و منضمات آن قرار گرفت. حال سؤال اين است كه در اين دوران سلطه گري رويكرد دستگاه ديپلماسي روسيه و تمهيدات آنان در ايجاد تحولات منطقه اي و تفاهمات حاصله با بريتانيا رقيب سياسي بزرگ آنها چه بوده است. اين پژوهش بر آن است كه با نگاهي به وراي مرزهاي فعلي تحولات منطقه اي را به عنوان حلقه ي مفقوده تاريخ تحولات سياسي ايران و روسيه معرفي نموده و همچنين اقدامات دولت قاجار در ايجاد و تشديد جنگ هاي مذهبي و فرقه اي و قومي با اقوام تركمن مرزهاي تركستان را بررسي و نشان دهد كه با هجوم همزمان سرمايه هاي خارجي چگونه ايران به كشوري نيمه مستعمره با مرزهاي فروپاشيده تبديل گرديد و ناكارآمدي دستگاه ديوان سالاري قاجاريه در پي منازعات (شيعه و سني) چه پيامدهاي تأسف باري را به ارمغان داشته و تجزيه اراضي وسيعي از شمال شرق ايران را تسريع نمود. جمع آوري اين پژوهش به صورت كتابخانه اي و اسنادي و داده ها با روش تحقيق تاريخي واكاوي و تبيين گرديده است.
|
Researchers
|
Hamid Asadpour (First researcher) ,
|