Research Info

Home \نقش جامعۀ شهری و شهرسازی غربی ...
Title نقش جامعۀ شهري و شهرسازي غربي در تداوم و تحولِ كالبدي ـ فضايي شهر تهران عصر ناصري
Type Article
Keywords تهران، عصر ناصري، شهرسازي غربي، جامعۀ شهري، نوسازيِ شهري، تحولات كالبدي ـ فضايي.
Abstract شهرسازي تهران تا دورۀ ناصرالدين شاه هم‏چنان به شيوۀ شهرسازي دورۀ صفوي ادامه يافته بود. اين شيوه تنها جواب‏گوي نيازهاي يك شهر سنتي در ابعاد مختلف اجتماعي، اقتصادي و سياسيِ محدود بود. اما از دوران ناصرالدين شاه تهران به عنوان پايتخت ايران در دورۀ قاجاريه و در مواجهه با دنياي غرب به بستري براي تحولات در زمينۀ شهرسازي و الگويي براي ديگر شهرهاي ايران در اين زمينه تبديل شد؛ هرچند اين تحولات در شكل خالص غربي وارد شهر مذكور نشد و در نمودي تركيبي و متأثر از جامعۀ سنتي ايراني نمايان شد. از اين رو مسئلۀ پژوهش حاضر بررسي چگونگي تأثير شهرسازي غربي و جامعۀ شهري تهران در تداوم و تحول كالبدي ـ فضايي شهر مذكور در دورۀ ناصري است. اين تحقيق با تكيه بر روش توصيفي ـ تحليلي به بررسي مسئلۀ مزبور پرداخته است. يافته هاي اين پژوهش نشان مي دهد كه بخش كالبدي شهر تهران در دورۀ ناصرالدين شاه متأثر از تمدن غربي وارد مرحلۀ جديدي شد. اين تغييراتِ كالبدي ـ فضايي صرفاً تحت تأثير دنياي مدرن غرب صورت نگرفت؛ بلكه نيروهاي اجتماعي، فرهنگي و هنري بومي و سنتي، تأثيرات جديد را با معماري ايراني تركيب كردند. تحولات مزبور از يك جهت در شيوۀ نوسازيِ شهري در ابعاد مختلف و از جهت ديگر در بُعد كميتي و رشد و زايش و تكثير عناصر شهر محقق شد. در اين بين كارويژه هاي برخي از عناصر شهري تهران مطابق با نيازهاي جديد تغيير كرد.
Researchers Hasan Allahyari (First researcher) , pezhman afkhami (Second researcher) , Amirhosein hatami (Third researcher)