|
Title
|
حادثه پردازي و لطيفه واريِ داستان كوتاه با درنگي بر نمودهاي آن ها در ادب اروپايي، ايراني و عربي
|
|
Type
|
Article
|
|
Keywords
|
داستان نويسي، عناصر داستان، داستان حادثه پردازانه، داستان لطيفه وار، لطيفه
|
|
Abstract
|
با تجديد حيات حكايت ها و قصّه هاي عاميانه در قالب ادبيات داستاني و آشنايي حرفه اي داستان نويسان با عناصر داستان، رفته رفته شكل هاي نويني از داستان كوتاه و رمان پا به عرصۀ وجود نهاد. در شكلي از داستان كوتاه با تمركز بر حادثه و پايان شگفت آميز، داستان هايي با نام داستان حادثه پردازانه نوشته شد و در زمان خود خوانندگان بسياري نيز پيدا كرد. گي دو موپاسان(1893-1850م)، نويسندۀ فرانسوي، از استادان اين شكل داستان كوتاه بود. سپس، كساني مثل اُ.هنري(1910-1862م) و سامرست موآم(1965-1874م) با تأثيرپذيري از داستان هاي حادثه پردازانۀ موپاسان، و آميختن طنز به پايان شگفت آن، داستان لطيفه وار را به وجود آورند. از ديگرسو، در ادبيات فارسي و عربي، از ديرگاه لطيفه وجود داشته است.
امّا در پي تأثيرپذيري از ادبيات داستاني اروپايي، اين شكل هاي داستان نيز به ادبيات اين دو زبان راه يافت. از جمله سيّدمحمّدعلي جمال زاده(1376-1270ﻫ.ش)، پدر داستان نويسي ايران، برخي از داستان هايش را به شكل لطيفه وار نوشته است. در اين جستار با روش توصيفي- تحليلي و به پشتوانۀ منابع كتابخانه اي، همراه با معرّفي اين شكل هاي داستان كوتاه و تحليل مشخّصه هاي آن ها نظير پيرنگ، شخصيّت پردازي، حقيقت-مانندي، صحنه پردازي و ...، نمونه هاي شان در ادبيات داستاني ايراني و عربي بررسيده شده است. از جمله اهداف اين جستار نيز بازشناساندن اين شكل هاي داستان كوتاه به مثابۀ شكل هاي اوّليه از از آن نسبت به ديگر شكل هاي داستان كوتاه بوده است.
|
|
Researchers
|
Mojahed Gholami (First researcher) , Hossein Mohtadi (Second researcher)
|