|
Title
|
نياپرستي اشكانيان؛ خاستگاه و ماهيت ديني و سياسي آن
|
|
Type
|
Article
|
|
Keywords
|
اشكانيان، كيش پرستش پادشاه، نياپرستي، يوناني مآبي، فروهرها
|
|
Abstract
|
يكي از مسائلي كه دربارۀ اثرپذيري پادشاهي اشكاني از فرهنگ يوناني مآبي مطرح مي شود، رسم پرستش پادشاه است. بيشتر
محققان اين فرض را مسلم دانسته اند كه اشكانيان در اين زمينه از رسوم پادشاهي سملوكي پيروي كرده و به پيروي از آنان
بنيان گذار اين سلسله را به مقام الوهيت رسانده اند. اطلاعات موجود در اين باره علاوه بر چند گزارش تاريخي، برخي مدارك
باستان شناسي و سكه شناختي را شامل مي شود. آيا اشكانيان به تقليد از فرهنگ يوناني مآبي، نياكان خود را پرستش كردند؟
مقالۀ پيش رو با تأكيد بر سنت هاي ايراني، فرض موجود را بازنگري مي كند. بي شك اشكانيان براي تحكمي فرمانروايي خود و
براي كسب مشروعيت در روزگاري كه پادشاهي، نهادي الهي تلقي مي شد، از القاب پرطمطراق پادشاهان يوناني مآب بر سكه ها
تقليد كرده اند. آنها مسلما در اين راستا از سنن هنري هلنيستي نيز بهره گرفته اند؛ اما برخلاف پادشاهان سلوكي و بطلميوسي، هيچ مدركي وجود ندارد كه مشخصا كيش پرستش پادشاهان زنده را در اين دوره تأييد كند. نتايج حاصل از اين پژوهش نيز كه به
شيوۀ توصيفي تحليلي و با تكيه بر اسناد و مدارك ايراني، يعني متون زردشتي و سفال نبشته هاي نسا انجام شده است نشان
مي دهد گزارۀ الوهيت ارشك در منابع و بناهاي يادماني نساي كهنه، به وجود رسم تقديس و بزرگداشت نياكان شاهي اشاره دارد
كه خاستگاه اصلي آن نه يوناني مآبي، بلكه باورهاي كهن و اصيل ايراني/زردشتي در پرستش فروهرها بوده است.
|
|
Researchers
|
Hamidreza Peighambari (First researcher) , Zohreh Taghipour Birgani (Second researcher)
|