Research Info

Home \اهمیت واکاوی متون جغرافیایی ...
Title اهميت واكاوي متون جغرافيايي در شناخت وضعيت زباني جهان اسلام از ديدگاه زبان شناسي اجتماعي-تاريخي: مطالعة موردي احسن التقاسيم في المعرفه الاقاليم
Type Article
Keywords احسن التقاسيم في المعرفه الاقاليم زبان شناسي اجتماعي-تاريخي پراكندگي زباني گويش هاي محلي نگرش زباني انتخاب زباني زبانشناسي اجتماعي
Abstract متون جغرافياي تاريخي حاوي اطلاعات اجتماعي، فرهنگي و زباني ارزشمندي هستند. احسن التقاسيم في المعرفه الاقاليم اثر ابوعبدالله محمد بن احمد مقدسي يكي از اين متون است كه توصيفات دقيقي درباره زبان هاي جوامع مسلمان در سدة چهارم هجري دارد. هدف پژوهش حاضر بررسي ارزش اين اثر در شناخت وضعيت زبان شناسي اجتماعي جوامع اسلامي آن دوره است و به اين پرسش ها مي پردازد كه گزارش هاي مقدسي چه ارزش زبا ن شناختي دارد و چگونه به شناسايي كاربرد اجتماعي، پراكندگي و تنوع زباني جوامع مسلمان كمك مي كند. بدين منظور، با روش پژوهش توصيفي-تحليلي، محتواي گزارش هاي زباني مذكور از منظر زبان شناسي اجتماعي-تاريخي بررسي گرديد و بر اساس مضامين زبان شناسي اجتماعي شناسايي شده، طبقه بندي و تفسير شدند. بررسي محتواي اثر نشان مي دهد كه مقدسي بر اساس طرحي ازپيش انديشيده و نظام مند به وضعيت زباني سرزمين هاي اسلامي توجه كرده است و مشاهدات وي تصوير نسبتاً روشني از جغرافياي زباني، تفاوت هاي گويشي، انتخاب زبان ها و گويش ها در موقعيت هاي كاربردي مختلف و نگرش اجتماعي به آنها مخصوصاً در يخش شرقي جهان اسلام در سدة چهارم ارائه مي دهد. همچنين، اين پژوهش ­از يك سو اهميت توصيف هاي جامع و طبقه بندي شده جغرافيايي تاريخي زبان ها و از سوي ديگر، ضرورت واكاوي متون جغرافياي تاريخي براي شناخت وضعيت اجتماعي-تاريخي زبان هاي ايراني را بيش از پيش آشكار مي نمايد.
Researchers Ali Rasoli (First researcher) , Fatemeh Nemati (Second researcher) , Mahshid sadat Eslahi (Third researcher)