|
Title
|
تاثير آرا فلسفه اخلاق اسلامي بر اخلاق پزشكي قرون نخستين اسلامي
|
|
Type
|
Article
|
|
Keywords
|
فلسفه اسلامي، اخلاق، اخلاق پزشكي
|
|
Abstract
|
زمينه: اخلاق به عنوان يكي از مباني فكري از ابتدايي ترين جوامع بشري تا امروزه با ارايه اصول و قواعدي در جهت بِه زيستي افراد در كنارهم، همه رفتارهاي انساني، از پنهاني ترين تا آشكارترين جنبه هاي آن را احاطه نموده است. اخلاق در پزشكي به عنوان يكي از شاخه هاي اخلاق كاربردي، به اصول و قواعد اخلاقي در حوزه پزشكي مي پردازد. از سوي ديگر، اگرچه اخلاق خود يكي از مباحث مستقل فكري است اما با مباني فكري ديگر همچون فلسفه ارتباط تنگاتنگي دارد و از آن تاثير مي پذيرد. بسياري از پزشكان چهار قرن اول هجري قمري كه همزمان هم پزشك و هم فيلسوف بوده اند به همراه برخي از فلاسفه مسلمان در تاليفات شان به مباحث اخلاقي پرداخته اند. اين پژوهش به مولفه هاي اخلاقي در پزشكي و تاثير فلسفه اخلاق بر آن در محدوده چهار قرن اول اسلامي مي پردازد. نتيجه گيري: با بررسي مهم ترين كتب اخلاقِ پزشكي ايرانيان مسلمان تا پايان قرن چهارم، مؤلفه هايي تحت عناوين اخلاقِ پزشكي استخراج شدند. هركدام از اين مؤلفه ها، به يكي از كدهاي اخلاقي (مدح رفتارهاي انساني؛ تهذيب نفس؛ فضيلت عقل و انديشه؛ ارادي بودن عمل انسان؛ مقام و منزلت انساني) اشاره مي كنند كه در فلسفه اخلاق نيز بدان ها توجه شده است. از آنجا كه اخلاق يكي از شعب فلسفه عملي بود، پزشكان مسلمان به آن اهتمام مي ورزيدند. به همين سبب، اين پزشكان فيلسوف، بخشي از تاليفات خود را به فضيلت و ستايش عقل، سركوبي هواي نفس، ذكر عوارض ناراستي و پرهيز از عيوب نفساني همچون عجب، تكبر، حسد، بخل، غضب و... مي پرداختند. مهم ترين مؤلفه اي كه در اكثر اين منابع بدان ها اشاره شده است، خداباوري و ناظردانستن خداوند بر افعال و اعمال پزشك در زمان درمان و او را شفادهنده اصلي دانستن است. پس از آن توجه به شان و مرتبه انساني بيماران است. بدين معنا كه پزشك به بيمار به عنوان يك انسان كه داراي شأن و مرتبه انساني است توجه كند نه به رنگ، نژاد و دين و وضعيت مالي و طبقه اجتماعي وي. اما براي اين كه پزشك به اين مرحله كمال برسد بايد تزكيه و تهذيب نفس نمايد
|
|
Researchers
|
Ali Rasoli (Third researcher)
|