Research Info

Home \دلالتهای بلاغی قصر مرکب ( ...
Title دلالتهاي بلاغي قصر مركب ( تداخل اساليب) در قرآن كريم
Type Thesis
Keywords قرآن كريم، مراتب قيد، قصرمركب، اساليب قصر، اطلاق و تقييد مقصور عليه
Abstract قصر به معناي اختصاص امري به امر ديگر و نفي آن از غير او، به عنوان قوي ترين روش تأكيد مضمون كلام، نقش برجسته اي در فهم و تفسير متن ايفا مي كند و خداوند، در موضوعات مختلف، با توجه به اقتضاي حال مخاطب، جهت تفهيم دقيق تر مقصود خود، شيوه هاي خاصي از اين اسلوب را به كار برده است؛ از اين رو همواره مورد توجه اهل بلاغت بوده به گونه اي كه اغلب آن ها باب مفصل و مجزايي را به قصر اختصاص داده اند. تقسيمات مطرح شده در بلاغت قديم بيشتر به جنبه ي معنايي طرفين قصر توجه دارد؛ در حالي كه دقت در آيات حاوي قصر نشان مي دهد كه خداوند متعال با توجه به سياق كلام گاهي مقصور عليه را مطلق و گاه مقيد بيان نموده است؛ علاوه بر آن خداوند گاه منظور خود را با يك اسلوب قصر بيان نموده و گاه با توجه به سياق كلام بيش از يك اسلوب را در كلام به كار برده؛ به گونه اي كه هر كدام از اين موارد مي تواند وجهي براي تقسيم قصر باشد. اين پژوهش به روش توصيفي- تحليلي با مطالعه در كتب بلاغي و تعمق در آيات متناظرحاوي قصر با پاسخ گويي به سؤالاتي از قبيل 1. مراتب اقسام مختلف قيود بر اساس تاثير در مفهوم سازي آيات كدامند؟2. در كلام وحي چه سبك جديدي از بلاغت قصر، قابل طرح است؟3. اعتبار اطلاق و تقييد در مقصور عليه چه ويژگي هاي جديدي را در نوع ساختار قصر از نظر بلاغت به وجود مي آورد؟ 4. منظور از قصر مركب يا به عبارتي ديگر اساليب تركيبي قصر چيست و سياق متن چه تأثيري بر آن دارد؟ در شش فصل تقسيمات جديدي براي قصر ارائه مي دهد كه پس از بررسي مفاهيم و مباني نظري قصر، اقسام قيد و مراتب آن در حوزه بلاغت مورد واكاوي قرار مي گيرد سپس در دو فصل جداگانه دو تقسيم جديد براي ساختار قصر با هدف نمايش ابعاد تازه اي از فصاحت و بلاغت قرآن انجام شده است. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد كه قيود به ترتيب تأثيرگذاري بر مفهوم به سه دسته ركني، اصلي و تبعي تقسيم مي شوند، قصر بر اساس اطلاق و تقييد مقصورعليه به چهار حالت مطلق، مقيد، مركب و متعدد و بر اساس وحدت موضوع و تعدد اساليب به دو دسته مفرد و مركب تقسيم مي شود. قصر مركب نيز به سه نوع متداخل، متوالي و متناثر تقسيم مي شود. اين تقسيمات جديد ضمن گشودن افق هاي جديدي براي پژوهشگران به فهم بهتر ساختار و مفهوم سازي قصر در قرآن، نماياندن ابعاد نوين فصاحت و بلاغت و درك عميق تر سياق متن، كمك مي كند.
Researchers Ozra Sadat Latifi Hosseini (Student) , Hossein Mohtadi (Primary advisor) , Seyyed Heydar Shirazi (Primary advisor)