|
Title
|
ارزيابي تنش خشكي بر خصوصيات جوانه زني برخي لاينهاي پيشرفته گندم نان ديم
|
|
Type
|
Article
|
|
Keywords
|
پتانسيل اسمزي، پلياتيلن گليكول، شاخص بنيه بذر، گندم
|
|
Abstract
|
مقدمه: وقوع تنش خشكي در كشت ديم گندم كه در آن گياه تنها متكي به آب باران است، ميتواند اثر مخربي بر رشد گياه داشته باشد. با توجه به طولاني بودن پروژهاي بهنژادي، شناسايي لاينهاي اصلاحي از نظر تحمل به تنش خشكي در مرحله جوانهزني، ميتواند به طور قابل توجهي به كاهش زمان و هزينههاي برنامههاي به نژادي گندم ديم براي توسعه ارقام مقاوم به خشكي منجر شود. شناسايي ميزان تحمل لاينهايي كه هنوز به مرحله آزاد سازي نرسيدهاند از طريق شبيهسازي تنش خشكي در شرايط آزمايشگاهي، از جمله روشهاي نوآور براي كمك به انتخاب رقم متحمل به خشكي در مراحل نهايي است. از سوي ديگر مرحله جوانهزني، اهميت بسياري در استقرار بوتهها دارد. اين مرحله براي رشد و توسعه گياه حياتي است و در صورت وجود لاينهاي متحمل مي تواند تأثير قابل توجهي عملكرد گندم نان داشته باشد.
مواد و روشها: اين آزمايش به منظور بررسي خصوصيات جوانهزني 11 لاين پيشرفته گندم نان ديم، در چهار سطح پتانسيل اسمزي (2-، 4-،6- و 8- بار) بوجود آمده توسط پلياتيلن گيلكول 6000 به همراه شاهد (در مجموع پنج سطح) در شرايط آزمايشگاهي در دانشگاه خليج فارس، به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملاٌ تصادفي با سه تكرار انجام شد. در اين آزمايش 14 صفت شامل درصد جوانهزني و سرعت جوانهزني (تعداد بذر در روز)، شاخص بنيه بذر (به دو روش)، طول ريشه چه و ساقه چه (بر حسب سانتيمتر)، سرعت رشد ريشهچه و ساقهچه (سانتي متر در روز)، ضريب آلومتريك، طول گياهچه (بر حسب سانتيمتر) ، وزن تر ريشهچه و ساقهچه (بر حسب گرم)، وزن خشك ريشه چه و ساقهچه (بر حسب گرم) اندازهگيري شدند.
يافتهها: ميانگين صفات، با افزايش سطح تنش، كاهش يافت. نتايج جدول تجزيه واريانس نشان داد كه بين لاينها و سطوح تنش خشكي برهمكنش در سطح معنيدار يك درصد وجود داشت. بنابراين تجزيه برشي فيزيكي در هر سطح تنش براي مقايسه ارقام انجام شد. واكنش لاين ها از نظر صفات مختلف، در برابر سطوح مختلف پتانسيل اسمزي، از نوع برهمكنش ترتيبي بود. با افزايش سطح تنش خشكي، درصد و سرعت جوانه زني، سرعت رشد ريشه چه و ساقه چه و طول گياهچه كاهش يافت. در مجموع كل آزمايش، لاينهاي شماره 3 و 4 داراي بالاترين درصد جوانهزني (86/58) و سرعت جوانه زني (60/3 بذر در روز)، سرعت رشد ريشه چه ( 85/0سانتيمتر در روز) و ساقه چه (70/0 سانتيمتر در روز)، و طول ريشه چه (83/8 سانت
|
|
Researchers
|
fatemeh vafaei (First researcher) , Hamidreza Nooryazdan (Second researcher) , Rahmatollah Karimizadeh (Third researcher)
|