|
Title
|
كاربست ميدان معنايي ريشه غفر و مشتقات آن در قرآن كريم
|
|
Type
|
Thesis
|
|
Keywords
|
قرآن كريم، معناشناسي، هم نشيني، جانشيني، غَفَرَ، استغفار كنندگان
|
|
Abstract
|
دانش معناشناسي يا همان علم الدلاله شاخه اي از زبان شناسي است كه معنا را به صورت علمي بررسي مي كند و معناي واژگان را با توجه به نظام معنايي آن تحليل مي نمايد در معناشناسي براي مطالعۀ معنا از روش معناشناسي حوزه هاي معنايي استفاده مي شود و ايزوتسو دانشمند ژاپني در مطالعات قرآني خود دو رويكرد دارد: رويكرد اول معناشناسي درزماني است كه بر اساس تحوّل معنا در طول زمان، معنا بررسي مي شود و رويكرد دوم معناشناسي هم زماني ا ست كه تغييرات واژگان در طول زمان مدنظر نيست؛ بلكه تمام متن در يك دورۀ زماني مورد بررسي قرار مي گيرد و بر اساس نسبت هاي معنايي تحليل مي شود كه از مهم ترين اين نسبت ها، نسبت هم نشيني، جانشيني و تقابل است.
واژۀ «غَفَرَ» با انواع مشتقات آن يكي از واژگان پركاربرد در قرآن كريم است كه مجموعاً 234 بار در قرآن به كاررفته است و اين پژوهش با استفاده از روش معناشناسي و با كمك تفاسير به استخراج واژگان هم نشين و جانشين و نيز كلماتي كه با واژۀ «غَفَرَ» نسبت تقابل دارند، اقدام كرده است. اين واژه در قرآن كريم با كلماتي همچون: «توبه»، «تقوا» و ...؛ هم نشين شده است. برخي از اين هم نشين ها از اسباب و عوامل مغفرت به شمار مي آيند و برخي ديگر زمينه غفران الهي را فراهم كرده اند و برخي نيز ثمرات استغفار هستند. در محور جانشيني، اين واژه با واژگاني چون: «كفَّر»، «عفا»، «حِطّة»، «جاوز» و...؛ داراي تقارب معنايي است و هركدام از اين واژاگانِ جانشين، به نوعي غفران الهي را نشان مي دهند؛ همچنين اين كلمه با برخي كلمات مانند: «يُعَذِّبُ»، رابطۀ تقابل دارد. استغفار و طلب آمرزش در زمان مناسب تأثير خاصي دارد و در وقت سحر، دعا و استغفار به اجابت نزديك تر است. در قرآن كريم، به استغفار كنندگاني مانند حضرت آدم، ابراهيم، داوود (عليهم السلام)، ... كه براي خود، مؤمنين، والدين و نزديكان طلب آمرزش كرده اند؛ همچنين، به توصيه كنندگان به استغفار نيز اشاره شده است. هدف از اين نوشتار بررسي ميدان معنايي واژۀ «غَفَرَ» و مشتقات آن است و با روش توصيفي - تحليلي به اين مهم پرداخته مي شود.
|
|
Researchers
|
zahra etesamian (Student) , Hossein Mohtadi (First primary advisor) , Seyyed Heydar Shirazi (Advisor)
|