|
Title
|
ميان جغرافيا و دين عيلام؛ بازتاب قلمرو عيلام ميانه در شكل گيري تثليث خدايان ارشد عيلامي
|
|
Type
|
Presentation
|
|
Keywords
|
Religion and Geography, Elamite religion, Middle Elamite period, Susa, Liyan,
|
|
Abstract
|
در دوره عيلام ميانه در ميان خدايان بي شمار عيلامي كه بسياري از آنها به نواحي مختلف عيلام تعلق داشتند، سه خدا داراي اهميت فراوان بوده اند. در اين مقاله خواهيم گفت كه شكل گيري اين مثلث درواقع بازتاب سه بخش اصلي سرزمين عيلام در اين زمان است. در ساختاري فدرالي حكومت عيلام شوش كه در نواحي فرودست واقع شده بود، مهم ترين شهر و پايتخت سياسي به شمار مي آمد. اين نواحي از نظر جغرافيايي درواقع ادامه ي جلگه ي ميانرودان است و ساكنان آن روابطي ديرينه و متقابل با ميانروداني ها داشتند. چنانكه خداي بزرگ شوش را به صورت سومري اين-شوشينك مي خواندند. اما نواحي فرادست كوهستاني نيز بسيار اهميت داشتند و سرزمين انشان قلب فرهنگ عيلامي خالص و به دور از تأثيرات فراوان فرهنگ و تمدن ميانرودان بود. از زمان عيلاميزه شدن پانتئون خدايان عيلامي به دست فرمانروايان عيلام ميانه و به ويژه در زمان اونتش نپيريشه، خدايان كوهستان در شوش در كنار اين-شوشينك احترام و اهميتي فراوان مي يابند. در اين ميان مخصوصاً نپيريشه و همسرش كيريرشه مادر خدايان قابل ذكر هستند. يافته هاي باستان شناختي از معبد خاص اين الهه در ليان يعني در محل كنوني بندر بوشهر بر ساحل دريا پرده برداشته اند. درواقع سومين حوزه ي جغرافيايي سرزمين عيلام، كه كمتر بدان توجه شده است، كرانه هاي خليج فارس بود كه در اقتصاد و فرهنگ عيلاميان نقش مهمي داشت. حال مي توان گفت كه شكل گيري مثلث خدايان اصلي عيلام در اين زمان، منعكس كننده ساختار جغرافيايي عيلام (دشت، كوهستان و كرانه هاي دريا) است.
|
|
Researchers
|
Hamidreza Peighambari (First researcher)
|