افسانه مرادی

هدف: هدف از این مطالعه مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (Mindfulness-Based Cognitive Therapy,MBCT) و تحریک الکتریکی مستقیم از روی جمجمه (Transcranial direct-current Stimulation, tDCS) بر بهبود نگرانی و تنظیم هیجانی در بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا بود. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی- دو گروه آزمایشی و یک گروه دارونما با پیش آزمون-پس آزمون بود. نمونه گیری به صورت موارد در دسترس صورت گرفت و تعداد 36 نفر از بیماران مبتلا به فیبرومیالژیای مراجعه کننده به متخصصان روماتولوژی در سال 1399 در شهر تهران در این پژوهش انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه MBCT، tDCS و دارونما قرار گرفتند. بیماران قرار گرفته در گروه های آزمایش و دارونما دو نوبت یعنی پیش از مداخله و پس از آن، پرسش نامه 16 سوالی نگرانی پنسیلوانیا و پرسش نامه 36 سوالی نظم جویی شناختی هیجان را تکمیل نمودند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که در مورد متغیر نگرانی، هر دو درمان در مقایسه با گروه دارونما اثر بخش بودند، به علاوه اثربخشی MBCT به صورت معناداری از tDCS بیش تر بود (05/0P<). در زمینه مولفه های تنظیم هیجانی، درمان tDCS در مقایسه با گروه دارونما فقط در مولفه هیجان منفی به صورت معناداری موثر بود، در حالی که تاثیر درمان MBCT در مقایسه با گروه دارونما در هر دو مولفه هیجان منفی و هیجان مثبت معنادار بود (05/0P<). نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، استفاده از هر دو درمان شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و تحریک الکتریکی مستقیم از روی جمجمه جهت درمان بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا پیشنهاد می شود.