غلامرضا جمالی

در دهه اخیر مسئله تصادفات جاده ای در ایران از اهمیت خاصی برخوردار گردیده و نه تنها در ایران بلکه در استان بوشهر به عنوان یکی از بزرگترین مشکلات سلامتی عمومی در حال بررسی بوده است. لذا با توجه به این مهم، هدف تحقیق حاضر "شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر تصادفات جاده ای استان بوشهر" با تمرکز بر نقش عوامل سه گانه موثر بر تصادفات جاده ای شامل عوامل انسانی، جاده و وسیله نقلیه بود. روش اجرای تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی بوده است. جامعه آماری تحقیق شامل کل داده های مربوط به تصادفات رخ داده در سال 1389 حاصل از فرم کام است. همچنین برای رتبه بندی هریک از عوامل مؤثر در تصادفات جاده ای از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که سهم عامل انسانی در تصادفات جاده ای استان بوشهر با 75% در رتبه نخست بوده است. در حالیکه نقش عامل جاده با 17% و وسیله نقلیه با 8% در رتبه های بعد قرار می گیرند. همچنین زیر معیارهای "عجله و شتاب بی مورد" در عامل انسانی، "نقص علایم عمودی" در عامل جاده و بالاخره "سایر نقایص(مانند: نقص در کمربند ایمنی، نقص و یا فقدان آینه ها، نقص شیشه های خودرو، نقص علائم هشدار دهنده، نقایص فنی موتوری خودرو)" در عامل وسیله نقلیه دارای بیشترین سهم در ایجاد تصادفات جاده ای در محورهای ارتباطی استان بوشهر بوده اند. طبقه بندی توصیفی داده های تصادفات جاده ای نیز بر حسب عوامل محیطی مانند ماه تصادف، روز تصادف، وضعیت روشنایی، نحوه برخورد، موقعیت تصادف، کاربری محل تصادف انجام و مورد بررسی قرار گرفت. در پایان پیشنهادهای لازم جهت کاهش تصادفات جاده ای در استان بوشهر ارائه گردید.