حبیب اله سعیدی نیا

روابط تجاری درگذشته یکی از علل اصلی گسترش روابط دیپلماتیک میان ایران با ژاپن بوده است؛ ژاپن به دنبال یافتن مواد خام و بازار مصرف در پی برقراری روابط با ایران و ورود به منطقه خلیج فارس بود. تا اینکه در اواسط دوره قاجار روابط تجاری بین ایران و ژاپن به موضوع مهمی در مناسبات دیپلماتیک دو کشور تبدیل شد و اولین هیئت ژاپنی در دوره ناصرالدین شاه به خلیج فارس سفر کرد و این گونه روابط تجاری ایران و ژاپن به شکل رسمی آغاز شد. بر این اساس پژوهش حاضر ضمن بررسی مناسبات تجاری ایران با ژاپن، به دنبال پاسخ به این پرسش است که خلیج فارس چه نقشی در شکل گیری و رونق این روابط ایفا کرده است. یافته های این پژوهش که به روش توصیفی_تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای صورت گرفته است، نشان می دهد که منطقه خلیج فارس به عنوان دروازه تجارت جنوب ایران در دوره مورد مطالعه از اهمیت ویژه ای برخوردار بود و به دلیل دارا بودن موقعیت راهبردی و نقش استراتژیک شرایط لازم را برای ورود هیئت های ژاپنی مهیا نمود.