25 مهر 1403
مجاهد غلامي

مجاهد غلامی

مرتبه علمی: استادیار
نشانی: دانشکده ادبیات و علوم انسانی - گروه زبان و ادبیات فارسی
تحصیلات: دکترای تخصصی / زبان و ادبیات فارسی
تلفن: 09000000000
دانشکده: دانشکده ادبیات و علوم انسانی

مشخصات پژوهش

عنوان سهراب سپهري در بوتۀ نقد: گونه شناسي نقد
نوع پژوهش مقالات در نشریات
کلیدواژه‌ها
نقد نظریه مدار، سهراب سپهری، شعر مدرن، تعهّد ادبی، انسجام شعری.
مجله جستارهای ادبی
شناسه DOI 10.22067/JLS.2021.60077.0
پژوهشگران مجاهد غلامی (نفر اول)

چکیده

نقدهایی که طیّ دورۀ پنجاه سالۀ رواج شعر سهراب سپهری(1359- 1307) متوجّه آن شده است، یا نقدهایی اند که به قلم ناقدان و شاعران سنّت گرا رفته و هدف آن ها اساساً طعن و تحقیر شعر مدرن ایران است و یا نقدهایی اند که هدف آن ها مشخّصاً تحلیل شعر سپهری است و با تمرکز بر آن نوشته شده است. نقدهای دستۀ نخست، تاریخ مصرفی داشته اند که با تثبیت شعر نو در ایران، به سرآمده. نقدهای دستۀ دوم در دو ساحتِ 1) نقدهای غیرنظریه مدار و 2) نقدهای نظریه مدار قابل ارزیابی و بررسی هستند. نقدهای غیرنظریه مدار بر شعر سپهری، عمدتاً متوجّه این موضوعات اند: 1) فقدان تعهّد در شعر سپهری. 2) جدولی بودن شعر سپهری. 3) عدم انسجام شعر سپهری. در مقابل، نقدهای نظریه مدار، کوشش های روش مندی هستند برای بیان معانی ضمنی اشعار سپهری. عیبی که بر این گونه نقدها متوجّه تواند بود، عمدتاً به اصول و مفروضات آن رویکرد نظری ای بازمی گردد که نقدهای مذکور بر مبنای شان صورت گرفته است. از آنجا که سپهری، یکی از شاعران برجستۀ معاصر است و چه در زمان زندگی و چه پس از درگذشت وی نگاه های گوناگون و در جاهایی نیز کاملاً متضاد به شعر وی وجود داشته، جستار پیش رو به شیوۀ تحلیلی و توصیفی در صدد نقدِ نقدهای نوشته شده بر شعر این شاعر کاشانی برآمده است. از جمله دستاوردهای این جستار آن است که به گونه شناسی نقدهای نوشته شده بر شعر سپهری پرداخته و با تحلیل آن ها نشان داده است که کدام نقدها و به چه دلایلی اعتبار پیشین خود را از دست داده و کدام نقدها همچنان حرفی برای گفتن دارند و یا می توانند داشته باشند.