علی اصغر قهرمانی مقبل

واژ? «قَرْن» در اغلب زبان های کهن سامی با اندکی اختلاف در چگونگی تلفّظ کاربرد داشته است. اگرچه قرن در تمامی این زبان ها به معنای «شاخ» به کار رفته، ولی این واژه به جز معنای حقیقی، معانی مجازی دیگری نیز به خود گرفته که در هر زبان متفاوت با زبان دیگر است. از آن جمله این که معنای مجازی قرن در زبان عربی متفاوت با معانی مجازی آن در زبان عبری است. از آنجایی که سؤال دربار? «ذوالقرنین» از سوی یهودیان یثرب مطرح شده است که خود ریشه در عهد قدیم کتاب مقدّس دارد، پس کلید فهم دقیق ترکیب ذوالقرنین را باید در واژ? قرن و دلالت های معانی قرن در زبان عبری به ویژه در اسفار عهد قدیم جستجو کرد که این امر می تواند ما را در یافتن مصداق ذوالقرنین نیز یاری کند. با مراجعه به اسفار متعدّد عهد قدیم متوجّه می شویم که قرن (قِرِن ?????) علاوه بر شاخ، بر معانی دیگری همچون قدرت، زور، شکوه، فرزند، و حکومت نیز به کار رفته است، از سوی دیگر ذوالقرنین در سِفر دانیال صفت قوچی است دارای دو شاخ که ابتدا به غرب و سپس به شمال و جنوب شاخ می زند، یعنی این که آن ابتدا به غرب و بعد به شمال و جنوب تسلّط می یابد و در همین سِفر از این قوچ به «پادشاهان ماد و فارس» تعبیر شده است. بنابراین ما باید در میان پادشاهان ماد و فارس به دنبال ذوالقرنین بگردیم. از آنجایی که این پژوهش در حوز? زبان و ادبیات تطبیقی میان زبان عربی و عبری قرار دارد، ما از روش نقد تطبیقی بهره برده ایم.