عبدالعلی حسامی

قارچ های خوراکی دنبل در دو جنس Tuberو Terfeziaطبقه بندی می شوند. گونهای ازدنبل های کوهی قارچ (Terfezia boudieri Chatin)است که به رنگ زردوبافت میانی آن گوشتی وزردکمرنگ بوده که همان قسمت خوراکی می باشد در اندازه تقریبی4تا10سانتی مترو در عمق8تا10سانتی متریخاکیافتمی گردند. قارچ دنبل روابط مایکوریزایی با برخی گیاهان دارند، که این هم زیستی باعث مقاومت گیاهان به بیماری ها نیز می شود و در جذب آب و عناصر به گیاه کمک می کند. در این پژوهش میزان رابطه مایکوریزایی بر اساس وجود میزان ریسه قارچ دنبل کوهی بر سطح ریشه در دو نوع خاک لوم و رسی لومی اثر هم زیستی مایکوریزایی قارچ بر خصوصیات رویشی گیاه بر اساس اندازه گیری ارتفاع و تعداد برگ گیاهان تلقیح شده و وضعیت غذایی دو سبزی برگی شامل شوید، کاهو و دو سبزی میوه ای فلفل دلمه ای و بادمجانبررسی شد کهدر یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با چهار تکرار در شرایط گلخانه مورد ارزیابی قرار گرفت. گیاهان تلقیح شده دارای افزایش معنی داری در ارتفاع و تعداد برگ در مقایسه با تلقیح نشده بودند. گیاهان رشد یافته در خاک رسی لومی در مقایسه با لوم رشد زیادی نشان دادند. گیاه تلقیح شده شوید دارای بیشترین رابطه مایکوریزایی در خاک لوم به میزان 78 درصد و در خاک رسی لومی به میزان 75/59 درصد در مقایسه با گیاه کاهو به میزان 75/74 درصد در خاک لوم و 75/58درصد در خاک رسی لومیبدستآمد و فلفل دلمه به میزان 52 درصد در خاک رسی لومی و 5/65 درصد در خاک لوم همچنین بادمجان به ترتیب 25/51 و 75/64 درصد در خاک رسی لومی و لومبودند. نتایج نشان داد به نظر می رسد که به واسطه اثر هم زیستی غلظت سه عنصر P، NوK غلظتشان در گیاهان مایکوریز شده افزایش یافته و تلقیح گیاهان مورد آزمایش با قارچ خوراکی دنبل موجب افزایش پارامترهای رشدی و بهبود وضعیت غذایی گیاهان شد.