عبدالعلی حسامی

زمینه: گوجه فرنگی از لحاظ سطح زیر کشت در بین سبزیجات در ایران دارای اهمیت ویژه ای است. همچنین دومین محصول پرارزش جهان پس از سیب زمینی به شمار می آید. هدف: تحقیق حاضر به منظور بررسی تنوع ژنتیکی ارقام جدید گوجه فرنگی بر اساس صفات مورفولوژیک تحت شرایط مزرعه ای در استان بوشهر بوده است. روش‏شناسی: این پژوهحش جهت بررسی عملکرد کمی و کیفی 14 رقم گوجه فرنگی (8320، 6189 (Sunseeds)، 8700 Bassimo، Bella، Brivio، Karoon، Kis mat، Komodoro، Oula، Queenty، Rockstone، SG 12، TM10851 و Zhivan) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی خلیج فارس استان بوشهر در شرایط مزرعه ای اجرا شد. در پایان دوره رشد کلیه صفات کمی گیاه شامل: قطر میوه، حجم میوه، وزن میوه، وزن تر و خشک میوه و صفات کیفی شامل سفتی میوه و اسید کل و ویتامین ث و مواد جامد محلول اندازه-گیری گردید. یافته‏ ها: بر اساس نتایج تجزیه واریانس ارقام از نظر کلیه صفات اختلاف معنی داری در سطح احتمال یک درصد مشاهده شد. بررسی مقایسه میانگین ارقام نشان داد که بیشترین وزن تر میوه در رقم SG 12 (3/131 گرم) و بیشترین وزن خشک میوه در رقم Brivio و Kis mat (6/8 گرم) حاصل شد. رقم 8700 Bassimo بیشترین میانگین وزن میوه (124 گرم) و قطر میوه (6/18 میلی متر) را داشت. بیشترین حجم میوه مربوط به رقم SG 12(99 سانتی متر مکعب) و Oula (97 سانتی متر مکعب)، بیشترین تعداد میوه در ارقام 8320 (34)، Bella (3/33) و Kis mat (33) مشاهده شد. بیشترین تعداد شاخه در رقم TM10851 (3/5)، طول ساقه در ارقام Komodoro (94 سانتی متر) و Queenty (3/92سانتی متر)، قطر طوقه در رقم Zhivan (03/18 میلی متر) و عملکرد در رقم Bella به میزان تولید 9/37 تن در هکتار بود. بررسی مقایسه میانگین نشان داد برای صفت سفتی بافت میوه، رقم Brivio (5/3 کیلوگرم بر سانتی متر مربع)، برای TA رقم Queenty (46/1 میلی گرم در 100 گرم )، TSS رقم Komodoro (2/10 میلی گرم بر لیتر) و برای صفت ویتامین ث رقم Komodoro و SG 12 (46/23 و 17/23 میلی گرم در 100 میلی لیتر)، دارای بیشترین میزان بود. نتیجه‏ گیری: به طور کلی نتایج حاکی از این بود که بین تمام ارقام از لحاظ کلیه صفات اختلاف معنی دار وجود داشت که این اختلافات می تواند زمینه خوبی برای برنامه های اصلاحی و تولید ارقامی با بالاترین ع