علی محمد صنعتی

آلاینده ها از جمله عناصر سنگین پس از ورود به اکوسیستم های آبی، در بافت ها و اندام های آبزیان تجمع یافته و نهایتاً وارد زنجیره غذایی می گردند و مشکلات زیادی را برای آبزیان و در نهایت برای انسان ها ایجاد می کنند. بدین منظور در این مطالعه میزان تجمع فلزات سنگین (مس، روی و سرب) در بافت کبد و عضله ماهی شانک زردباله (A. latus) صید شده از صیدگاه های بندر دیلم اندازه گیری شد. غلظت فلزات سنگین با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر جذب اتمی (PG-AA500) تعیین شد. میزان تجمع سرب، روی و مس در کبد و عضله در دو فصل تابستان و زمستان با هم اختلاف معنی داری را نشان داد (0/05>p). این مطالعه نشان داد که تغییرات فصلی در میزان تجمع فلزات در نمونه ها تأثیرگذار است. بافت عضله، پایین ترین سطوح میزان انباشت فلزات را در فصول و کبد بالاترین میزان انباشت فلزات سنگین را نشان دادند و بالاترین میزان انباشت در فلز روی در کبد در فصل زمستان µg. g-1 299/19±26/57 مشاهده شد. به طورکلی، تغییرات فصلی قابل توجهی در میزان تجمع سرب، روی و مس در دو بافت وجود دارد. میانگین غلظت عنصر سرب، روی و مس در عضله به ترتیب 6/75، 12/1، 1/51 میلی گرم بر گرم وزن خشک مشاهده شد. میزان تجمع عنصر سرب در بافت عضله بالاتر از حد مجاز و سطوح عناصر مس و روی پایین تر از حد اعلام شده توسط WHO مشاهده شد.