علی پاکیزه

زمینه: نوجوانی یک دوره آسیبپذیری برای ظهور بسیاری از اختالالت بهویژه اختالالت اضطرابی است، بهطوری که آمارها نشان میدهند که %18/6 نوجوانان از یک نوع اضطراب و اختالالت مرتبط با آن رنج میبرند. اضطراب انواع مختلفی دارد که اضطراب امتحان یکی از آن ها است. هدف: بررسی مقایسهای اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد )ACT )و اصالح سوگیری شناختی نسبت به نشانه های تهدید بر کمالگرایی، تنظیمهیجان و تابآوری دختران دبیرستانی دارای اضطراب امتحان. روششناسی: پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسهای اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و اصالح سوگیری شناختی نسبت به نشانههای تهدید بر کمالگرایی، تابآوری و تنظیمهیجان دختران دبیرستانی دارای اضطراب امتحان انجام پذیرفته است. طرح پژوهشی حاضر، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را دانشآموزان دختر دارای اضطراب امتحان شهر بوشهر تشکیل م یدادند. روش نمونهگیری در مرحله اول انتخاب به صورت داوطلبانه بود؛ یعنی ابتدا تعداد 45 نفر از میان دانشآموزانی که حداقل نمره 40 را در پرسشنامه اضطراب امتحان اهواز کسب کرده بودند انتخاب شدند و در گروه آزمایش: ACT( 15)، گروه آزمایش CBM( 15 )و گروه کنترل )15( جایگزین شدند و در ابتدا پرسشنامه های مربوط به متغیرهای پژوهش را تکمیل کردند. سپس گروه آزمایش ACT 8 جلسه 90 دقیقهای طی یک ماه و هر هفته 2 جلسه، براساس پروتکل این درمان تحت آموزش قرار گرفتند، و گروه آزمایش CBM نیز 8 جلسه طی یک ماه هر هفته 2 جلسه، به انجام تکلیفCBM با آمایه پر وبدات پرداختند و گروه کنترل تحت هیچ مداخلهای قرار نگرفتند؛ پس از اتمام دوره از هر سه گروه پسآزمون گرفته شد. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه اضطراب امتحان اهواز )ابوالقاسمی و همکاران، 1374(، پرسشنامه کمالگرایی هویت و فلت )1991(، پرسشنامه تنظیمهیجان گارنفسکی )2001( و پرسشنامه تابآوری دیویدسون و کانر )2003( استفاده شد و به منظور تجزیه وتحلیل ی افتهها از آزمون تحلیل کواریانس و نرمافزار spss استفاده شد. ب یافتهها: نتایج پژوهش نشاندهنده این بود که هر دو مدل درمانی، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و اصالح سوگیری شناختی بر کاهش کمالگرایی، تنظیمهیجان ناکارآمد، اضطراب امتحان و افزایش تنظیمهیجان کارآمد و تابآوری دانشآموزان دارای اضطراب امتحان اثربخش بودهاند. نتیجه گیری: بنابر