احسان حیدرزاده

اگرچه ماهیت پیاده راه ها، خلق فضاهای شهری مردمی و سرزنده است اما به سبب پیچیدگی هایی که برنامه ریزی و طراحی آنها به همراه دارد، از حساسیت برخوردارند. از همین رو، ارزیابی ابعاد مختلف اجرای اینگونه طرح ها، نقش بسزایی در موفقیت و جلب رضایت شهروندان و گردشگران دارد. پژوهش حاضر، با درک اهمیت این موضوع، به ارزیابی و مقایسه تطبیقی دو پروژه پیاده راه ارم و حافظیه در شهر شیراز پرداخته است. نوع پژوهش تحلیلی تفسیری و مبتنی بر مطالعات اسنادی، پیمایش میدانی و نظرات کارشناسی است. بر این اساس، پس از گردآوری شاخص ها از منابع معتبر، به کمک مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) اقدام به وزن دهی معیارها و مقایسه دو پیاده راه مورد مطالعه شده است. مطابق یافته ها، پنج معیار در کیفیت پیاده راه-ها نقش دارند که بیشترین تاثیر به ترتیب مربوط به معیارهای کاربری، حمل و نقل، اجتماعی جمعیتی، تسهیلات رفاهی و آسایش محیطی است. مقایسه دو پیاده راه نیز نشان می دهد پیاده راه ارم (با امتیاز 543/0) امتیاز بالاتری نسبت به پیاده راه حافظیه (با امتیاز 457/0) کسب نموده است. چنانکه نتایج تفصیلی تر نشان می دهد پیاده راه ارم در سه معیار «آسایش محیطی»، «اجتماعی جمعیتی» و «تسهیلات رفاهی» نسبت به پیاده راه حافظیه برتری دارد و در مقابل، در دو معیار «کاربری زمین» و «حمل و نقل» برتری با پیاده راه حافظیه است که البته محسوس نیست. در میان معیارهای مختلف، بیشترین اختلاف پیاده راه ها در معیار آسایش محیطی به چشم می خورد که بیانگر برتری محسوس پیاده راه ارم نسبت به پیاده راه حافظیه است. در نهایت بر مبنای این یافته ها، راهبردهایی عملیاتی برای ارتقای این دو فضای شهری پیشنهاد شده است