غلامرضا جمالی

زمینه: در سیستمهای پیشرفته صنعتی و تولیدی، تعیین توالی و زمانبندی از اهمیت ویژه ای دارد؛ چرا که اقتصادی بودن این سیستم ها منوط به داشتن یک برنامه تعیین توالی و زمانبندی مناسب است. با داشتن یک زمانبندی بهینه می توان موجبات دستیابی به اهداف مد نظر مدیران همچون جلوگیری از انباشت سرمایه، تقلیل ضایعات، بیکاری ماشین ها و پاسخگویی به موقع به سفارش های مشتریان را فراهم ساخت. هم چنین، یکی از موضوعاتی که در این سیستم ها کمتر به آن توجه شده بحث میزان انرژی مصرفی ماشین ها و انجام نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه روی آنها است که می تواند دستیابی به اهداف مذکور را تسهیل بخشد. هدف: هدف از این پژوهش طراحی یک برنامه زمانبندی مناسب برای مساله کار کارگاهی انعطاف پذیر است به گونه ای که اهداف زمان تکمیل کارها، حداکثر بار کاری ماشین ها، کل بار کاری ماشین ها و مصرف انرژی ماشین ها به صورت همزمان کمینه شوند. انجام فعالیت های نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه در یک پنجره زمانی برای کاهش عدم دسترسی به ماشین ها، رعایت توالی عملیاتی کارها، عدم همپوشی عملیات ها و فعالیت نت پیشگیرانه محدودیت های این مساله در نظر گرفته شده اند. انعطاف پذیری ماشین ها در دو نوع .... است. روش‏شناسی: پس از تغییرات انجام شده روی اهداف، پارامترها و متغیرها، یک مدل ریاضی برنامه ریزی غیر خطی عدد صحیح آمیخته پیشنهاد شد. با اثبات NP-hard بودن مساله و عدم توانایی روش های دقیق برای حل آن، استفاده از الگوریتم فراابتکاری بهینه سازی واکنش شیمیایی به منظور یافتن جواب های نزدیک به بهینه، پیشنهاد شد. برای حل این مساله از رویکرد جامع استفاده شد. یافته‏ها: پس از انجام آزمایشات عددی روی داده های استاندار 8*8 و 10*10، نتایج محاسباتی دو الگوریتم CRO و NSGA-II مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. هم چنین، با توجه به چهار هدفه بودن مساله از رویکرد پارتو و برای بررسی کیفیت جواب های بدست آمده در جبهه بهینه پارتو، دو الگوریتم CRO و NSGA-II با شاخص های این رویکرد مقایسه شدند. نتیجه‏گیری: با توجه به پرسش های پژوهش، مقدار توابع هدف این مساله کار کارگاهی انعطاف پذیر بدست آمد و محدودیت های مدل به درستی رعایت شدند. پس از تجزیه و تحلیل الگوریتم نیز مشخص شد که CRO الگوریتمی کارا در بین الگوریتم های فراابتکاری ها است و توانایی دستیابی به نقاط نزدیک به بهینه را برای