حسن الهیاری

یکی از دوره های حساس در حیات اجتماعی اقتصادی خلیج فارس سالهای پایانی حکومت رضاشاه و سالهای - آغازین حکومت محمدرضا شاه پهلوی است. همزمانی خشکسالی با جنگ جهانی دوم و اشغال ایران توسط قوای متفقین باعث شد تا پدیدۀ مذکور شئون مختلف حیات اقتصادی و اجتماعی سکنه کرانهها و پسکرانههای شمالی خلیج فارس را به شکل بیسابقهای تحت تأثیر قرار دهد. مسالۀ پژوهش حاضر بررسی و تبیین پیامدهای اقتصادی و اجتماعی قحطی در بنادر شمالی خلیج فارس در فاصلۀ سالهای 1317 تا 1324 ه.ش. می باشد. این پژوهش که به روش تحلیل تاریخی و با استفاده از منابع کتابخانهای، اسناد آرشیوی و نشریات نگاشته شده در پی آن است که پیامدهای مذکور را بررسی و تبیین نماید. نتایج این پژوهش نشان می دهند این قحطی باعث کمبود شدید مواد غذایی و مرگومیر قابل توجه سکنه در کرانه ها و پس کرانه های شمالی خلیج فارس از حد فاصل استان هشتم)هرمزگان( تا مناطقی از استان هفتم، لارستان و بوشهر، شده است. همچنین این رویداد، گسترش ناامنی در این مناطق را به دنبال داشت. تداوم خشکسالی و قحطی باعث شد تا سکنه مناطق فوق برای فرار از بحران به استان ششم)خوزستان( مهاجرت نمایند. این رویداد متکی بر فعالیت گسترده صنعت نفت در خوزستان و امید کسب درآمد در آنجا بود.