حبیب اله سعیدی نیا

ناحیة ساحلی تنگستان به طول 90 کیلومتر از روستای عالی چنگی تا روستای بریکان در امتداد سواحل خلیج فارس واقع شده است. اقتصاد بنادر تنگستان در عصر قاجار بیشتر بر پایه ماهیگیری، ترانزیت کالا و کشاورزی بود؛ اما در عصر پهلوی فعالیت بندری و تجاری بیشتر شد. بر اساس اسناد موجود به واسطه تسهیلات مرزی، خرید لنج های با تناژ بالاو ابزارهای صنعتی زمینه صید بیشتر ماهیگیری و ترانزیت کالا در این بنادر شد. این پژوهش به اوضاع اقتصادی و اجتماعی بنادر تنگستان در دورة قاجار و پهلوی می پردازد و عواملی که باعث تداوم حیات انسانی این بنادر شده و نقش آن ها در تحولات تاریخی خلیج فارس را بررسی می کند. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی است؛ داده ها به شیوة کتابخانه ای و اسنادی و تحقیقات میدانی گردآوری شده است. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که نزدیکی بنادر تنگستان به بندر بوشهر، واقع شدن در مسیر تجاری بصره – هند و کانون های تجاری، وجود باراندازهای طبیعی، گمرکات، ساخت اسکله، تجارت اسلحه، عدم استقلال حاکم بندر بوشهر در نظارت بر این بنادر و محقق شدن سیاست های حکومتی در تداوم حیات انسانی بنادر تنگستان در دورة قاجار و پهلوی تأثیرگذار بود.