حبیب اله سعیدی نیا

درزمان کشف نفت در ایران، یکی از چالشهای دولت انگلیس برای بهرهبرداری از این منابع، ضعف دولت مرکزی و ناتوانی در کنترل قدرتهای محلی بود که در محل فعالیت شرکت سکونت و حکمرانی داشتند؛ بنابراین انگلییس بیرای چیرهشیدن بیر ایین چالش، وارد مناسبات گستردهای با حکام و خوانین ساکن در مکانهای فعالیت شرکت، ازجمله با بختیاریها، بنیکعب و حییات داودیها شد. بر همین اساس، هدف این پژوهش بررسی فعالیتهای شرکت نفت ایران و انگلیس در قلمیرو حکمرانیی خیوانین حیات داودی و تبیین سیاستهای این شرکت در قبال سران این طایفه، از اواخر دورۀ قاجیار تیا سیوو رضاشیاه اسیت. سیاال پژوهش این است که برقراری ارتبا بین خوانین حیات داودی و شرکت نفت اییران و انگلییس، بیه چیه نحیوی بیوده و تغیییر حکومت از قاجار به پهلوی، چه پیامدهایی برای آنها داشته است؟ طبق یافتههای پژوهش، قرارداشیتن قلمیرو حکمرانیی حییات داودیها در محدودۀ عملیاتی شرکت، موجب انعواد قراردادهایی مابین آنها شد که ازنظر اقتصادی و سیاسی، منافع زییادی بیرای سران این طایفه بههمراه داشت؛ اما این مراودات در دورۀ پهلوی کاملاً با برنامههای این حکومت در تعارض بود. از طرفی شرکت نفت نیز به تبعیت از سیاستهای دولت انگلستان، سطح ارتباطات خود را با حیات داودیها کاهش داد و ییا آن را بیهطور کامیل قطع و مناسباتش را با دولت مرکزی توویت کرد. درنهایت این تغییرات موجب بروز چالش و درگیری مابین بزرگان این طایفه بیا حکومت پهلوی و حذف آنها از صحنۀ قدرت شد. روش این پژوهش، توصیفی – تحلیلی و با تکیه بر اسناد است.