14 مهر 1403
حبيب اله سعيدي نيا

حبیب اله سعیدی نیا

مرتبه علمی: دانشیار
نشانی: دانشکده ادبیات و علوم انسانی - گروه تاریخ
تحصیلات: دکترای تخصصی / تاریخ
تلفن: -
دانشکده: دانشکده ادبیات و علوم انسانی

مشخصات پژوهش

عنوان رشد شهرنشيني درفرمانداري كل بنادر و جزاير خليج فارس ) بوشهر، 1340 - 1355 ش(
نوع پژوهش مقالات در نشریات
کلیدواژه‌ها
خلیج فارس، فرمانداری کل بنادر و جزایر خلیجفارس، بوشهر، محمد رضاپهلوی، مهاجرت، شهرنشینی، حاشیهنشینی
مجله پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام
شناسه DOI DOI. 10.22111/JHR.2023.42403.3388
پژوهشگران زینب قنبری نژاد (نفر اول) ، حبیب اله سعیدی نیا (نفر دوم) ، حمید اسدپور (نفر سوم)

چکیده

شهرنشینی یکی از مشخصترین نمود تکامل جوامع انسانی است. گسترش روزافزون شهرنشینی و افزایش تعداد شهرها و تغییرات کمی و کیفی آنها تحت تأثیر عوامل مختلفی نظیر صنعتی شدن، مهاجرت روستائیان به شهرها، تحولات اجتماعی و فرهنگی در جوامع مختلف بوده است. از دهه 20 به بعد که کشور دچار تحولات سیاسی عمدهای شد تحرک و جابجاییهای داخلی در کشور نیز بسیار محسوس گردید. در ادامه این روند در آغاز دهه چهل و با انجام اصلاحات اجتماعی توسط محمدرضا شاه این تحرک در کشور شدت بیشتری یافت که پیامد بارز آن گسترش شهرها و توسعه شهرنشینی در دهه چهل و بعد از آن بود. سؤال این پژوهش این است که وضعیت فرمانداری کل بنادر و جزایر خلیجفارس )بوشهر( در طی سالهای 1340 تا 1355 ش از لحاظ جمعیت شهری و رشد شهرنشینی چگونه بود و تعداد شهرهای آن از نظر کمی چه تغییری یافت؟ روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی با مطالعه منابع کتابخانهای و اسنادی و تحلیل ثانویه دادههای سرشماری نفوس و مسکن در فاصله سالهای مورد نظر است. طبق یافتههای پژوهش فرمانداری کل بنادر و جزایر خلیج فارس که در سالهای قبل از دهه چهل دارای کمترین میزان شهرنشینی در کشور بود، در سالهای بعد از آن با رشد شهرنشینی بالایی مواجه شد. بوشهر مرکز فرمانداری پذیرای بیش از 50 درصد مهاجرین داخلی استان بود و گسترش جمعیت شهری در آن موجب توسعه فیزیکی شهر و پیدایش پدیده حاشیهنشینی در شهر شد؛ بااینحال به دلیل تراکم پایین جمعیت تعداد شهرهای آن در طول سالهای مورد نظر افزایش چندانی نداشت.