سیدحیدر فرع شیرازی

چکیده براساس ىیدگاه عبدالقاهر جرجانی، نظم عبارت است از ایجاد بهترین ارتباط نحوی میان کلماتی که برای ادای مقصود یا معنا به کار گرفته می شوند. در ظهور این نظریه، دانشمندان و نحویان زیادی نظیر «سیبویه»، «جاحظ»، «مبرد»، ،ابوهلال عسکری» و غیره تأثیرگذار بودند اما نظر به اینکه عبدالقاهر نحو را به صورت غیر مستقیم و از طریق کتب «ابوعلی فارسی» آموخت، لذا چنین موضوعی فرضیه تاثیر بالای ابوعلی را در ظهور این نظریه تاثیرگذار مطرح می-کند. در تحقیق حاضر تلاش می شود با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی، تاثیر یا عدم تاثیر ابوعلی فارسی در ظهور نظریة نظم عبدالقاهر جرجانی اثبات، و میزان تاثیرات دیدگاه های نحوی او بر عبدالقاهر بررسی و تشریح شود. نتایج تحقیق تاثیر بالا و غیرقابل انکار ابوعلی فارسی بر نظریة نظم عبدالقاهر جرجانی از جنبه های مختلف را نشان می دهد. تحقیق همچنین نشان داده است که پایه های اساسی نظریة نظم به واسطه ابوعلی فارسی و دیدگاه های نحوی او بنیان نهاده شده است. این تاثیر در حوزه های مختلفی از قبیل ساختار نحوی، لغوی و بافت کلام قابل تشریح است.